Marian Langiewicz - Dyktator styczniowego powstania

Langiewicz nauki pobierał w Gimnazjum w Trzemesznie. W 1860 roku, brał on udział w wyprawie Garibaldiego na Sycylię, gdzie odznaczył się męstwem i nieustępliwością. Był on z czasem wykładowcą w Polskiej Szkole Wojskowej w Cueno, gdzie stał się zajadłym przeciwnikiem Ludwika Mierosławskiego pierwszego dyktatora styczniowego zrywu patriotycznego. Był on tez związany z politycznym ugrupowaniem Białych.

Przed wybuchem powstania styczniowego, mającego miejsce dnia 22 stycznia 1863 roku, z ramienia Komitetu Centralnego Narodowego, Marian Langiewicz sprowadzał do Polski karabiny z Niemiec i Belgii. Tuż przed wybuchem wspomnianego spotkania, Langiewicz został mianowany pułkownikiem województwa sandomierskiego. Miał on przeprowadzić koncentrację sił powstańczych w Górach Świętokrzyskich. W dniu wybuchu powstania, jego zgrupowanie przypuściło trzy zwycięskie ataki na siły rosyjskie rozpoczynając zwaną przez historyków tak zwaną kampanię Langiewicza.

W jego obozie stacjonującym w klasztorze w świętokrzyskim Wąchocku, zgromadził 1400 ludzi, formując z nich oddziały jazdy, piechoty i służb pomocniczych. Założył tam kancelarię sztabową, ambulans, drukarnię i fabryczkę broni. Rosjanie rozpoczęli za nim pościg, uderzając w kilku miejscach jednocześnie. Jednakże już dnia 11 stycznia 1863 roku, pobił on Rosjan w bitwie pod Nową Słupią, zdobywając 1000 karabinów i 8 dział.

Jego siły stale rosły. W Małogoszczy natomiast, Langiewicz połączył swoje siły z odziałem idącym z Mazowsza. Miał on teraz ponad 2500 żołnierzy. Dzięki sprawnemu dowodzeniu, wyrwał się on z okrążenia prawie bez poważniejszych strat, tracąc kilku ludzi i 2 armaty. W trzy miesiące później, ogłosił się on dyktatorem powstania. Tydzień później po bitwach pod Chrobrzem i Grochowiskami, przeszedł walczyć do Galicji.

Aresztowany przez Austriaków, przez dwa lata był więziony w twierdzy Josephstadt, a następnie przebywał na emigracji w Anglii i w Szwajcarii. Później przebywał i służył w armii tureckiej, jako Langie Bey. Zmarł w Konstantynopolu 10 maja 1887 roku i pochowany został na cmentarzu Haidar Pasha, wraz ze swoją żoną Susane angielskiego pochodzenia.

EWA MICHAŁOWSKA WALKIEWICZ