W saloniku Deotymy

Jej ojcem był Wacław Łuszczewski, radca stanu oraz dyrektor Przemysłu i Kunsztów Komisji Spraw Wewnętrznych w Królestwie Polskim. 

Matką Deotymy była, Magdalena z Żółtowskich córka generała Edwarda służącego w Armii Napoleona. Jak zatem widać, Jadwiga wychowywana była w atmosferze typowo patriotycznej, gdzie wiele uwagi poświęcano rodzimej historii i literaturze.

Owocem takiego wychowania były też jej liczne podróże po ziemiach polskich, podczas których zwiedzała najpiękniejsze nasze kulturowe zabytki. Pseudonim „Deotyma" wybrała jej matka, gdy Jadwiga miała kilkanaście lat. Szybko zdobyła rozgłos i podziw jako improwizatorka poezji.

Jadwiga zaangażowała się także w działalność patriotyczną. Brała udział w manifestacjach narodowych, które odbywały się w Warszawie od 1860 roku. Z czasem Deotyma, otworzyła w swoim mieszkaniu tak zwany salonik literacki, gdzie odczytywała w dość licznym gronie swoje wiersze, jak również poezję wielkich polskich twórców.

Po wybuchu powstania styczniowego w 1863 roku, Wacław Łuszczewski zrezygnował z tytułu szambelana carskiego, za co został aresztowany i zesłany w głąb Rosji. Deotyma zdecydowała się towarzyszyć swemu ojcu w niedoli Polaka tułacza..

W dwa lata po wybuchu powstania, Wacław wraz z córką powrócili do kraju. Jednakże trudy zesłania i nieludzkie wprost warunki bytowe, spowodowały rychłą śmierć ojca poetki. Za dwa kolejne lata, Deotyma pochowała także swoją matkę, po czym zmuszona została do opuszczenia rodzinnego domu.

Pod nowym adresem, poetka prowadziła dalej swoje wieczory poetyckie, pod nazwą „czwartków literackich" u Deotymy. Z życia towarzyskiego wycofała się z powodu choroby na początku dwudziestego stulecia. Jadwiga Łuszczewska zmarła dnia 23 września 1908 roku i spoczęła na warszawskich Powązkach.

Napisała wiele zbiorów wierszy takich jak „Polska w pieśni”, „Lech” czy też „Sobieski pod Wiedniem”. Popularność zdobyły jej powieści historyczne dla młodzieży, zwłaszcza „Panienka z okienka”.

EWA MICHAŁOWSKA WALKIEWICZ