Syn polskiej ziemi - Rycerz jak sławny Zawisza

Jan Sułkowski, od najmłodszych lat swego życia, pragnął zostać oficerem armii polskiej. Ze względu na zabory, musiał on wstąpić do armii austriackiej, jednak już po dwóch latach służby, Sułkowski został wydalony z niej za publiczne głoszenie słów sprzeciwu przeciwko cesarzowi austriackiemu. Został on za to aresztowany i osadzony w twierdzy Kaufstein. Zdołał on jednak
stamtąd uciec i ukrywał się w Pszczynie, należącej wówczas do Prusaków, którzy na rozkaz cesarza Austrii aresztowali go, lecz Austriakom nie wydali.

W 1806 roku, w zamku na Słupnej w Mysłowicach Sułkowski poślubił baronesę Ludwikę Lariss, z którą miał tylko jednego syna Ludwika Jana Alfreda. W 1807 roku, Jan Nepomucen Sułkowski, jako pierwszy wystąpił do Napoleona z inicjatywą utworzenia oddziału polskich huzarów, dzięki czemu powstały później 10 Pułk i 13 Pułk Polskich Huzarów. Dla wielu osób współczesnych Sułkowskiemu, był to wielki akt patriotyzmu i jego oddania dla sprawy ratowania ojczyzny z niewoli trzech zaborców. Dnia 6 kwietnia 1807 roku, pod Mysłowicami został rozbity polski oddział Jana Nepomucena Sułkowskiego. Jednak w niedługim czasie, w Siewierzu zgromadził on około 1200 ochotników galicyjskich i na ich czele podejmował zbrojne wyprawy na miejscowości objęte zaborem pruskim, gdzie zaopatrywał się on w konie i prowiant. Nie obeszło się przy tym bez rabunków, co okoliczna polska szlachta przypisywała Sułkowskiemu za wielki akt oddania Polsce.

Sułkowski we wszystkich swoich poczynaniach zbrojnych, działał bez zgody francuskiego dowództwa, dlatego też uciekł się on do prowokacji, aby pokazać, że został wciągnięty do walki przez Prusaków. Pewnego razu, przebrał on część swojego oddziału w pruskie mundury i stoczył z nią teatralną potyczkę, której z zainteresowaniem przyglądał się silny podjazd z twierdzy kozielskiej, przypadkowo znajdujący się w pobliżu. Po zakończeniu takowego „przedstawienia", Prusacy przystąpili do ataku i rozbili oddział Sułkowskiego, co nasz pomysłowy żołnierz znów wykorzystał do zbrojnej napaści na pułki prusacki.

W latach 1807-1824, awanturniczy książę Sułkowski związał się z francuskim wywiadem, przez co usiłował on zorganizować siatkę szpiegowską na Śląsku Cieszyńskim. Był wielokrotnie aresztowany przez austriackie władze za nielegalną działalność polityczną, ale na dobrą sprawę nigdy mu nic nie udowodniono. Sułkowski w okresie wojen napoleońskich, został przywódcą ruchu bonapartystycznego na Śląsku austriackim. Obecnie przyjmuje się, że był on wyjątkowym Polakiem i patriotą, ryzykującym życie dla sprawy narodowej. Jednak, pewnego razu, podczas swojej działalności szpiegowskiej, został pojmany przez gwardię austriacką i osadzony on został w słynącej ze strasznych warunków bytowych twierdzy teresjańskiej. Twierdza ta uchodziła, za miejsce okrutnych kaźni stosowanych wobec więźniów, co w połączeniu z warunkami egzystencjonalnymi, przyczyniło się do rychłej śmierci Sułkowskiego. Inne źródła historyczne donoszą, że został on otruty, co stanowi niezbyt wiarygodny fakt.










EWA MICHAŁOWSKA WALKIEWICZ