Home
STYL ŻYCIA
Trochę historii

Halina Stabrowska - działaczka społeczna

Ewa Michałowska-Walkiewicz 11 kwietnia, 2019

Halina Stabrowska, posługująca się pseudonimem Pani Marta, Kolno, In Peters, Halina Kocurska, Halina Lechicka, Wanda Żuchowska, Halina Żurowska urodziła się w dniu 11 kwietnia 1901 roku w Bydgoszczy. Zmarła natomiast 30 listopada 1943 roku w Warszawie. Była to bydgoska działaczka społeczna w okresie międzywojennym.

Pochodzenie i rodzina
Halina Stabrowska z domu Schmidt, urodziła się w Środzie Wielkopolskiej i była córką Telesfora (inżynier, pracownik PKP, legionista, twórca szkoły szybowcowej w Fordonie dzielnicy Bydgoszczy) i Zofii z domu Woźna. Zamieszkiwała ona w Bydgoszczy i była członkinią Polskiego Białego Krzyża oraz prowadziła w wojsku pracę kulturalno-oświatową. Halina była także członkinią zarządu Polskiego Związku Zachodniego. Stabrowska wybrana została posłem na sejm w 1938 roku oraz odznaczona została Złotym Krzyżem Zasługi. We wrześniu 1939 roku, natychmiast po wkroczeniu Niemców do Polski została aresztowana, ale dnia 25 września 1939 roku wykupiła ją rodzina. Zbiegła do Warszawy, pod zmienionym nazwiskiem, a tam zgłosiła się do dyspozycji generała Michała Karaszewicza - Tokarzewskiego, przez którego została wprowadzona do Służby Zwycięstwu Polski.

Zawsze na swoim stanowisku
Halina pełniła wiele odpowiedzialnych funkcji: a mianowicie pracowała jako zastępca szefa Wydziału Personalno-Legalizacyjnego Oddziału Organizacyjnego KG SZP- ZWZ, była też szefem Wydziału Legalizacji od 1 lipca 1940 roku, współpracowała z komórką KG AK, prowadzącą działalność dywersyjną na terenie Rzeszy Niemieckiej od 1942 roku, a od stycznia 1943 roku była kierowniczką sekretariatu dowódcy Obszaru Zachodniego generała Tadeusza Komorowskiego „Bora”. Ze względu na zagrożenie wynikające z aresztowań osób, z którymi się ona kontaktowała często zmieniała nazwiska i adres mieszkania.

Była poszukiwana przez gestapo
Aresztowana została w dniu 16 października 1943 roku przy ul. Niemcewicza 9, gdy była w mieszkaniu swojej przyjaciółki Barbary Przeradzkiej ps. „Basia”. Podczas rewizji znaleziono we wspomnianym mieszkaniu 3 fałszywe kenkarty na 3 różne nazwiska z jej fotografiami. Została osadzona na Pawiaku, gdzie przeszła ciężkie śledztwo, ale nikogo nie wydała. Rozstrzelana została w ulicznej egzekucji, wraz z grupą około 50 więźniów z Pawiaka, w tym 5 kobiet przetrzymywanych w Warszawie przy ul. Solec 63.