Franciszek Malik - listopadowe wspomnienia

Rodowód Franciszka Malika
Franciszek Malik, podpisujący się pseudonim Piorun, urodził się dnia 6 marca 1912 roku we wsi Bażanówka koło Sanoka. Zmarł on natomiast, dnia 24 sierpnia 2006 roku w Wielkiej Brytanii, jako0 kapitan Wojska Polskiego. Rodzicami jego byli Andrzej i Karolina, z domu Suruowiak. Ukończył on szkołę ludową w Bażanówce, a następnie szkołę powszechną w Jaćmierzu. Od roku 1924, Franek uczęszczał do Gimnazjum Męskiego imienia królowej Zofii w Sanoku. Tutaj zdał maturę. W roku 1936, ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi-Komorowie. Został zaraz po jej ukończeniu, awansowany do stopnia podporucznika w Korpusie Oficerów Piechoty ze starszeństwem.

Wybuch II wojny
Po wybuchu II wojny światowej, Malik był dowódcą 9. kompanii strzeleckiej III batalionu 2 Pułku Strzelców Podhalańskich. Po klęsce wojny obronnej, Franciszek Malik powrócił do Bażanówki, lecz będąc już wcześniej ostrzeżony przez przyjaciela, ukrywał się, do połowy października 1939 roku, kiedy to został aresztowany przez NKWD. Został on wkrótce skazany na trzy lata łagru. Wywieziony na daleki wschód ZSRR, był osadzony w obozie pracy Małoszujka w obwodzie archangielskim.

Układ Sikorski - Majski
Po układzie zawartym między Polską a ZSRR, Franciszek Malik został zwolniony z obozu w sierpniu 1941 roku. Już tego samego roku, wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych. Został on dowódcą 1 kompanii 13 Pułku Piechoty w 5 Dywizji Piechoty. Podczas trwającej ewakuacji na Bliski Wschód, zdobywał kolejne umiejętności przyszłego dywersanta W 1943 roku, został on awansowany do stopnia porucznika.

W stopniu kapitana
Na terenie Włoch, Franciszek Malik został przeszkolony z zasad dywersji i już w dniu 14 lutego 1944 roku, uzyskał awans na kapitana. Od tej pory posługiwał się pseudonimem Piorun. Do Polski, został on przerzucony w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Jacek 1". Zrzutu skoczków dokonano na obszarze placówki „Solnica", w okolicach Grodziska Mazowieckiego. Dnia 1 sierpnia 1944 roku, tuż po przybyciu do Warszawy, zastał ich wybuch powstania warszawskiego.

W powstaniu warszawskim
W początkowym okresie powstańczych walk, Franciszek Malik został mianowany zastępcą dowódcy odcinka taktycznego „Litwin", położonego w dzielnicy Śródmieście. Brał on tam udział w zdobywaniu Małej Pasty. Wkrótce też, Franciszek Malik został mianowany dowódcą batalionu Zaremba -Piorun.

Życie w stalagu
Po kapitulacji powstania warszawskiego, Piorun został wzięty do niewoli pod numerem jenieckim 102679. Został on osadzony w stalagu w Lamsdor, a następnie w Lubece. Dnia 2 maja 1945 roku, został on uwolniony przez wojska alianckie. Po zakończeniu II wojny światowej, był oficerem Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie. Tutaj też, ukończył kurs przygotowawczy do Wyższej Szkoły Wojennej, który sprawił, że Malik otrzymał tytuł oficera dyplomowanego i stopień majora.

W Wielkiej Brytanii
Dnia 22 lipca 1948 roku, w obliczu reżimu komunistycznego w Polsce, Franciszek Malik, zrzekł się wszelkich obowiązków. Osiadł na stałe w Wielkiej Brytanii. Początkowo zamieszkał w obozie Burton, gdzie przez lata był nauczycielem w szkole sobotniej. Pełnił on funkcję honorowego prezesa zarządu obozu. Następnie zamieszkiwał w Loughborough, gdzie w roku 1974, otrzymał obywatelstwo brytyjskie.

Ewa Michałowska-Walkiewicz
Dziennik Polonijny
Polska