Zygmunt Mineyko - powstaniec i patriota

Pochodzenie

Zygmunt Mineyko urodził się w polskiej rodzinie ziemiańskiej. Jego ojciec Stanisław Jerzy Mineyko, był powstańcem listopadowym. Posiadał on średniej wielkości majątek, liczący około 1000 hektarów. Jego matką była pani Cecylia Szukiewiczówna. Rodzina Mineyków szczyciła się rodowodem arystokratycznym. Jeden z przodków Zygmunta, był bowiem sygnatariuszem unii w Horodle.

Edukacja

W 1858 roku, Zygmunt Mineyko ukończył wileńskie liceum. Jego szwagier Aleksander pomógł wstąpić Zygmuntowi do Akademii Wojskowej w Rosji w Sankt-Petersburgu. W tym samym czasie co Mineyko służył w carskim wojsku, na ziemiach Królestwa Polskiego miały miejsce patriotyczne zamieszki skierowane przeciwko caratowi. W 1861 roku Mineyko wrócił do Ojczyzny w celu prowadzenia antyrosyjskiej agitacji wśród ludności polskiej. Z powodu prześladowań przez rząd rosyjski, Zygmunt Mineyko zmuszony był do wyjazdu do Włoch, gdzie był słuchaczem w Szkole Wojskowej w Genui. Szkoła ta, kształciła wolontariuszy do przyszłego powstania antyrosyjskiego.

Rok 1863

Podczas powstania styczniowego, oczywiście Zygmunt Mineyko wrócił do kraju i służył w oddziale Mariana Langiewicza. Dowodził on z ramienia dyktatora oddziałem kosynierów pod Chrobrzem i Grochowiskami. Po rozpadzie oddziału Langiewicza, Mineyko został aresztowany i więziony w Krakowie, skąd później zbiegł. Udał się na Litwę, gdzie został naczelnikiem powiatu oszmiańskiego, organizując tam oddział powstańczy. Oddział ten w dniu 15 czerwca 1863 roku, uległ rozproszeniu pod Rosoliszkami. Zygmunt Mineyko został ujęty i wydany władzom rosyjskim przez miejscowych chłopów. Został on zatem przez Rosjan w sądzie wojennym skazany na śmierć. Udało mu się uniknąć kary śmierci dzięki łapówkom wręczonym rosyjskim urzędnikom, po sprzedaży majątków rodzinnych. Wyrok został zamieniony na 12 lat syberyjskiej katorgi. W drodze na zesłanie, Zygmunt spotkał francuskich więźniów, również uczestników powstania styczniowego wspierających polskie ruchy wolnościowe. Zapamiętał ich nazwiska, aby później przekazać je władzom francuskim. Wraz z kilkoma współwieźniami, uciekł ze zsyłki i osiadł na stałe w Grecji.

Nowa rodzina

W Grecji Mineyko został mianowany naczelnym inżynierem od budowy dróg i ostów. W 1878 roku dokonał sensacyjnego odkrycia archeologicznego, a mianowicie znalazł ślady świątyni Zeusa w Dodonie. Zygmunt stworzył również mapę topograficzną i etnologiczną Epiru, napisał wiele prac naukowych na temat historii i kultury Grecji. W 1880 roku ożenił się z Prozerpiną Manarys, córką dyrektora liceum. Małżeństwo to miało pięcioro dzieci, a ich córka Zofia wyszła za Jeoriosa Papandreu, a ich syn Andreas Papandreu złożył oficjalną wizytę w Polsce, szukając śladów dziadka Zygmunta.