Rufin Piotrowski - Powstaniec i pamiętnikarz

Jako powstaniec

W czasie powstania listopadowego walczył on w bitwie pod Ostrołęką, a także podczas obrony Warszawy. W latach 1833 – 35, Piotrkowski był członkiem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, aby nie zostać zadenuncjowany, przedostaje się on do Francji. Był on emisariuszem Hotelu Lambert, skąd w roku 1843 wysłano go do ojczyzny w celu organizowania Polaków, do kolejnego zbrojnego powstania, którego wynikiem miało być odzyskanie wolności.

Konspiracyjne życie

W kilka miesięcy po przybyciu do ojczyzny, zorganizował on konspirację w Kamieńcu Podolskim. Niestety, został on tam zdekonspirowany i schwytany, a po krótkim dochodzeniu skazany i osadzony w więzieniu w Kijowie. Po rocznym osadzeniu w murach więzienia, Rufina Piotrkowskiego skazano na katorgę pod Omskiem. W roku 1846, uciekł on stamtąd przez Solikamsk i Wielki Usting, aż do Archangielska. Stąd przedostał się do Petersburga, a następnie do Rygi, gdzie opuścił Rosję docierając przez Królewiec do Francji.

Przede wszystkim patriotyzm

Jego pobyt w Paryżu, był ciągle owiany polskością i patriotyzmem. Przybywszy do Francji w roku 1851, wykładał on w polskiej szkole bationiolskiej. W czasie wojny krymskiej, mającej miejsce w roku 1853, z ramienia Adama Czartoryskiego i oczywiście Hotelu Lambert, Rufin Piotrowski sformował pułk kozaków sułtańskich w Turcji, mających za zadanie pokonanie potęgi rosyjskiej. Było to zadanie priorytetowe, gdyż Rosja była naszym zaborcą i odwiecznym wrogiem.

Autor pamiętników

W roku 1867, Piotrkowski powrócił do kraju. Napisał on bardzo wartościowe „Pamiętniki z pobytu na Syberii”, które zostały przetłumaczone na wiele języków. Dzięki temu dziełu, dowiadujemy się o tułaczym losie wielu polskich rodzin, ich katorżniczym życiu, jak również wiemy o warunkach klimatycznych, tam panującym. Rufin Piotrkowski zmarł w 1872 roku i został pochowany na Starym Cmentarzu w Tarnowie.

Ewa Michałowska-Walkiewicz
ewalkiewicz@wp.pl