Antoni Patek, podpisujący się nazwą herbu szlacheckiego Prawdzic, urodził się dnia 14 czerwca 1812 roku w Piaskach Luterskich. Ta wybitna polska postać zmarła natomiast dnia 1 marca 1877 roku w Genewie. Zasłynął on jako pierwszy polski zegarmistrz i założyciel pierwszej polskiej firmy na świecie produkującej masowo zegarki kieszonkowe jako, najbardziej ekskluzywne na świecie.
Pochodził z drobnej szlachty
Urodził się on w rodzinie drobnej szlachty, a jego rodzicami byli Anna z domu Piasecka i Joachim Patek. Gdy Antoni miał 10 lat, przeprowadził się z rodzicami do Warszawy. W niedługim czasie zmarł mu ojciec, wówczas młody Antek musiał podjąć pracę, by zarobić na utrzymanie całej rodziny. W wieku lat 17 wstąpił do 1 Pułku Strzelców Konnych Jazdy Augustowskiej. Podczas wybuchu powstania listopadowego, Antoni Patek wziął w nim czynny udział. Był dwa razy ranny, dosłużył się stopnia podporucznika i Złotego Krzyża Orderu Virtuti Militari.
Po roku 1831
Po upadku powstania, Patek wyjechał do Prus, gdzie z polecenia generała Józefa Bema zorganizował punkt przerzutowy Polaków do Francji. Później przeniósł się do Paryża i pracował tam jako zecer. Po jakimś czasie udał się do Szwajcarii gdzie zadomowił się w Genewie. Tu początkowo Patek uczył się malarstwa, by potem skupić się na sztuce zegarmistrzowskiej. Zaczął on od kupowania mechanizmów zegarków u sławnych genewskich mistrzów, które następnie zlecał oprawić w ozdobne koperty, stanowiące arcydzieła szwajcarskich jubilerów. W roku 1839, wraz z innym polskim emigrantem Franciszkiem Czapkiem, otworzył Patek manufakturę artystycznych zegarków. Dzięki Czapkowi, Antoni Patek zaprzyjaźnił się z rodziną Moreau i poznał ich siostrzenicę Marię Adelajdę Thomasini, którą pojął za żonę.
Na wystawie
Podczas wystawy zegarków w Paryżu, mającej miejsce w 1844 roku, gdzie firma Czapek-Patek prezentowała swoje wyroby, Antoni Patek poznał francuskiego zegarmistrza Adriana Philippe, który skonstruował mechanizm naciągowy z koronką, dzięki któremu nie potrzeba już było używać kluczyka do nakręcania zegarka. W roku 1845, Patek na stanowisku dyrektora technicznego zatrudnił Philippea.
Nowa firma
Już kilka lat później, firma zmieniła nazwę na Patek Philippe, a jej współwłaściciele wyznaczyli sobie za cel produkcję zegarków pięknych i najlepszych na świecie. Zamierzenia takie udawało im się skutecznie realizować. W 1851 roku, na Wystawie Światowej w Londynie, zegarek tejże firmy zakupiła królowa Wiktoria, by nosić go jako broszkę przy sukni, a czasami jako bransoletkę. Za swoje osiągnięcia Londyn przyznał firmie złoty medal. W latach następnych zdobyli kilkaset międzynarodowych nagród i szybko stali się ulubioną manufakturą światowej arystokracji.
Tytuł hrabiego
Antoni Patek został wyróżniony tytułem hrabiowskim przez papieża Piusa IX. Choć na emigracji pozostał on do końca życia, nie zaprzestał interesować się sprawami polskimi. Wspierał on wydarzenia Wiosny Ludów, a przede wszystkim opiekował się uchodźcami po klęsce powstania styczniowego.
Po jego śmierci firma kilkakrotnie zmieniała właścicieli. Od 1929 roku, firma Patka należy do rodziny Sterów.
Ewa Michałowska-Walkiewicz
ewalkiewicz@wp.pl
KATALOG FIRM W INTERNECIE