Surmacka-Szcześniak, Alina dr.

Ciesząca się światową renomą w swym zawodzie, twierdzi, że wzorem do naśladowania w jej karierze była Maria Skłodowska-Curie. Inspirację do rozwoju zainteresowań znalazła również w rodzinie, bowiem jej wuj w przedwojennej Polsce był inżynierem chemikiem, wynalazcą polskiego systemu produkowania kauczuku, a ojciec znanym inżynierem geodetą, prezesem związku polskich geodetów i wiceprezesem Międzynarodowej Federacji Geodetów.

Urodzona w 1925 roku w Warszawie, podczas powstania warszawskiego została wywieziona z matką na przymusowe roboty do Niemiec. Po wyzwoleniu przez Amerykanów w 1946 r. wyjechała do USA.

W roku 1948 ukończyła z wyróżnieniem studia chemiczne na prestiżowej żeńskiej uczelni Bryn Mawr University w Pensylwanii. Zainteresowała ją wówczas nauka o odżywianiu i technologia żywności (bromatologia). W 1952 roku obroniła pracę doktorską w tej dziedzinie w Massachusetts Institute of Technology. Po studiach rozpoczęła pracę w laboratorium największej obecnie rmy żywnościowej w USA – Corporate Research Laboratories of General Foods Corp w Tarrytown w stanie Nowy Jork (teraz Kraft Foods). Zajmowała się tam badaniami zasadniczymi i wdrożonymi, jak też wykorzystaniem w przemyśle spożywczym technologii opracowanych w innych branżach przemysłowych lub przez uczelniane jednostki badawcze.

Głównym tematem zainteresowań naukowych dr Surmackiej-Szcześniak stała się tekstura żywności (tzn. jej własności zyczne, takie jak chrupkość, żujność, soczystość, miękkość itp.), która, wraz ze smakiem, zapachem i kolorem, decyduje o akceptacji pokarmu. “Przez wiele lat – wyjaśnia dr Surmacka-Szcześniak – utożsamiano teksturę z jedną tylko charakterystyką uzależnioną od produktu”. Działalność badawcza Polki zmieniła ten pogląd. Udowodnienie przez nią, że – tak jak smak – tekstura jest wielowymiarowa, dało podłoże do opracowania (również przez nią) instrumentalnych i sensorycznych metod prolowania tekstury, które są dzisiaj wykorzystywane na świecie przez naukowców i techników w przemyśle oraz na uniwersytetach.

Za swoją pracę naukową dr Surmacka-Szcześniak – jako pierwsza i jedyna kobieta wśród 60 nagrodzonych mężczyzn – została odznaczona Medalem Nicolasa Apperta, który porównywany jest do Nagrody Nobla w dziedzinie żywności. Instytut Piłsudskiego w Nowym Jorku przyznał badaczce Medal Marii Skłodowskiej-Curie, jej młodzieńczego ideału. W 2002 roku została uhonorowana przez Kraft Foods jako “role model and trail blazer”.

Nazwana żartobliwie przez branżowych kolegów “matką tekstury”, posiada 12 paten-tów. Jest autorką 74 publikacji naukowych poświęconych produkcji żywności.

Należy do prestiżowego Institute of Food Technologists oraz do Polskiego Instytutu Naukowego, w którego zarządzie pracowała przez kilka lat. Jest członkiem Fundacji Kościuszkowskiej i Instytutu Piłsudskiego. Otrzymała tytuł doktora honoris causa od Akademii Rolniczej w Poznaniu.