Józef Wardzała - działacz polonijny

W 1941 roku został aresztowany przez hitlerowców za pomoc udzielaną żydowskiemu koledze i zesłany do obozu pracy w Braunschweig. Był więźniem tego obozu aż do wyzwolenia go przez wojska amerykańskie w 1945 roku. (Na zdjęciu: Wardzala’s prison identyfication card and the cloth patch he was forced to wear are material remants of his five years in a German labor camp.)

Do 1950 roku przebywał w obozach dla przesiedleńców w Lebenstedt i w Braunschweig, gdzie pracował jako nauczyciel w szkołach dla polskich dzieci. W tym samym czasie był też  hufcowym Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech.

W 1950 roku wyemigrował do Ameryki. Po sześciu latach został obywatelem amerykańskim i poślubił Dorothy Gutrick. W związku  brakiem funduszów, nie był w stanie ukończyć studiów i zrealizować  swojego marzenia, jakim była kariera nauczyciela. Podął pracę w fabryce w Derby, gdzie pracował ponad 30 lat, aż do dnia otrzymania emerytury w 1990 roku.

Od 1966 roku dał się poznać Polonii i Amerykanom jako aktywny działacz społeczny i inicjator wielu wystaw, odczytów i projekcji filmowych propagujących historię i kulturę Polską w USA.

W 1975 roku zorganizował stałą wystawę poświęconą Tadeuszowi Kościuszce w Domu - Muzeum Generała Davida Humphreya w Ansonii. Osobiste pamiątki Józefa Wardzały z okresu II Wojny Światowej zostały włączone do stałej ekspozycji muzealnej Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie. Na przestrzeni wielu lat jego artykuły dotyczące spraw polskich, powiązań pomiędzy Polską i Ameryką były publikowane m.in. w takich pismach jak „The Catholic Transcript”, „Sokół Polski”, „New Haven Register”, „Gwiazda Polarna” i „NowyDziennik”.

W 1981 roku Józef Wardzała współorganizował maraton radiowy w Ansonii, którego celem było zebranie funduszy na wsparcie „Solidarności”. W efekcie przesłano do Polski 19,000 dolarów. Czynnie też poparł przyjęcie Polski do NATO. Zbierał podpisy i wysyłał je do kolejnych prezydentów: Ronalda Reagana, George’a Busha seniora, Billa Clintona z prośbą o poparcie polskiej kandydatury.

Przez wiele lat działał też w Boy Scouts of America Troop 21 w Derby. Zamiłowanie do tej organizacji zastrzepił swoim dwum synom. Jeden z nich John został Eagle Scout.

Józef Wardzała jest członkiem takich organizacji jak: Związek Narodowy Polski, Kościuszko Historical Society w Ansonii, Knights of Columbus w Derby, Polish Sacred Heart University w Firefield, Polish Falcons of America, Fundacja Kościuszkowska w Nowym Jorku, Instytut Piłsudskiego w Nowym Jorku, Polish Museum of America i Derby Historical Society.

Został uhonorowany wieloma nagrodami i wyróżnieniami: Derby 300th Annivarsary Award (medal, 1975), Bronze Pelican Award (1978), Order Zasługi RP, medal Zasłużony dla Kultury Polskiej.

Wszystko co robi Józef Wardzała jest podyktowane jego zamiłowaniem do społecznej działalności na rzecz Polski i Polonii i jest możliwe dzięki pomocy najbliższej rodziny, żony Dorothy i dwóch synów.

Polish Pages