Sztuka publiczna Krzysztofa Wodiczko na Governors Island. Sobota 03.10.20

Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku prezentuje najnowszy projekt i performance autorstwa uznanego artysty Krzysztofa Wodiczko we współpracy z More Art oraz założycielką i dyrektorką organizacji, Micaela Martegani. Uroczyste otwarcie odbędzie się w przestrzeni publicznej parku miejskiego na Governors Island w Nowym Jorku, w sobotę 3 października 2020 roku o godzinie 17:00.

Po pierwszej odsłonie instalacji w Mediolanie latem 2019 roku, zatytułowanej „Loro (Oni)”, artysta prezentuje „Ustedes (Oni)”, drugie z serii instalacji i performansów na żywo, które wykorzystują drony) i innowacyjne nowe technologie w celu oddania głosu tym którzy go nie mają, czyli imigrantom, uchodźcom politycznym i zepchniętym na margines społeczeństwa obywatelom. Przesłaniem projektu jest głębsze przyjrzenie się złożoności życia tych indywidualności.

Po inauguracji projektu uruchomiona będzie miesięczna digitalowa kampania medialna na stronach społecznościowych More Art, Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku, oraz przez partnerujące media, która dalej pogłębi skupienie na tematyce imigracji poprzez program rozmów z uczestnikami, oraz ekspertami z różnych dziedzin naukowo-badawczych skupionych wokół tematyki imigracji, uchodźców oraz globalizacji. Celem kampanii będzie krytyczna refleksja nad zależnościami politycznymi, społecznymi, ekonomicznymi, i kulturowymi, które ukształtowały złożoność życia przedstawicieli zmarginalizowanych grup społecznych w dzisiejszej zglobalizowanej cywilizacji.

Spektakl będzie połączony z serią krótkich filmów, rozmów i debat z ekspertami i znawcami dot. problemów zw. z imigracją i globalizacją na kanałach mediów społecznościowych które zostaną rozpowszechnione online w ramach ww. kampanii cyfrowej.

Technologia dronów (przenośne urządzenia komunikacyjne), często stosowana przez strażników granic państwa, jest tutaj zastosowana jako medium przekazujące głosy i perspektywy imigrantów oraz uchodźców. W nowojorską iterację projektu artysta angażuje jednostki najbardziej dotknięte zakazami, separacjami i policją, z naciskiem na wyzysk siły roboczej. Wodiczko porusza bardzo trudny temat dotyczący spornych w dyskursie społecznym i politycznym USA kwestii imigracyjnych, tuż przed wyborami prezydenckimi w 2020 roku.

Wodiczko współpracuje z nieudokumentowanymi i udokumentowanymi imigrantami z Ameryki Południowej i Środkowej, oraz z wieloma przedstawicielami starszych pokoleń imigrantów, którzy spędzili dziesiątki lat ciężkiej pracy w tym kraju w trudnych i niepewnych sytuacjach, bez poczucia bezpieczeństwa, stabilizacji, i socjalnego wsparcia. Imigranci często podejmują się dłuższych wymiarów godzin pracy za znacznie mniejsze wynagrodzenie, nie mają ubezpieczenia ani emerytury i mogą być narażeni na różnego rodzaje dyskryminacje, ksenofobiczne ataki, rasistowskie zachowania czy komentarze, i wykorzystywani seksualne, bez możliwości odwołania się czy ochrony własnych praw.

W czasie kiedy Covid-19 wyraźnie koncentruje się na najważniejszych pracownikach, nadszedł czas, aby oddać głos przedstawicielom tej najbardziej wrażliwej warstwy społecznej.

Drony często kojarzone są z obrazami wojny, inwigilacji, militarnych konfliktów, monitoringu, ale w przypadku „Ustedes (Oni)”, artysta antropomorfikuje te urządzenia aby wzbudzić refleksję and relacjami pomiędzy technologią a stanem ludzkiej egzystencji. Podczas przedstawienia, cztery drony będą wyposażone w dwa ekrany emitujące obraz tylko oczu osób zaangażowanych w projekt, natomiast megafonowe usta będą emitować narracje z życia każdego z uczestników, ich personalne opowieści i doświadczenia uchodźczego i imigracyjnego życia.

W rezultacie, każdy dron reprezentuje indywidualność, nawiązując do doświadczeń z życia nie tylko dot. imigracji i uchodźców, ale także bardziej ogólnych problemów- marginalizacji społecznej i politycznej, zajmując się bardzo aktualnymi problemami, takimi jak kwestie tożsamości, identyfikacji, obywatelstwa, a nawet gościnności.

Krzysztof Wodiczko (ur. 1943 r. w Warszawie), to artysta-projektant, teoretyk społeczny, autor instalacji artystycznych, projekcji, filmów wideo oraz tekstów na temat sztuki w przestrzeni publicznej. Profesor warszawskiej ASP i Harvard University.

Jego prace wiążą się z wykorzystaniem przestrzeni publicznej do projekcji poruszających tematykę społeczną i polityczną. Artysta w pracach oraz w teoretycznej refleksji często podkreśla postrzeganą przez siebie konieczność aktywnego korzystania z demokracji. W 1987 opracował „Pojazd dla bezdomnych”, który przez dwa lata testował na ulicach Nowego Jorku. Od 1980 pracował nad projekcjami slajdowymi, a od 1996 także filmowymi na budynkach w przestrzeni miejskiej. W 1985 wyświetlał przez dwie godziny obraz swastyki na tympanonie ambasady RPA w Londynie jako protest przeciw polityce apartheidu. W 2009 na 53. Biennale w Wenecji, w Pawilonie Polskim w ogrodach Giardini, artysta zaprezentował swoją Instalację „Goście”. Tematykę obecności imigrantów w społeczeństwie poruszał jego projekt „Laska tułacza” (1992), prezentowany m.in. Barcelonie, Nowym Jorku, Paryżu i Marsylii.

Wodiczko jest laureatem licznych nagród, m.in. Hiroshima Art Prize (1998), Kepes Arts Prize (2004) i Nagrody im. Katarzyny Kobro (2006), otrzymał też medal Gloria Artis (2009) przyznawany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. Wykładał m.in. w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i na Politechnice Warszawskiej, École Nationale Supérieure des Beaux Arts w Paryżu, Cooper Union School of Art w Nowym Jorku, University of Hartford w Hartford, Connecticut, Institute of Technology w Nowym Jorku, Ontario College of Art w Toronto. Był dyrektorem Center for Advanced Visual Studies w Massachusetts Institute of Technology, Cambridge.

Realizacja “Ustedes” jest możliwa dzięki wsparciu Lambent Foundation, Shelley & Donald Rubin Foundation, National Endowment for the Art, Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku, oraz Fundacji Josepha Roberta.