Gdy ślesz pieniądze do Polski - co opłaca się wiedzieć. Elżbieta Baumgartner

Kto patrzy ci na ręce?

Każdego dnia przez elektroniczne łącza przepływają miliony międzynarodowych transferów pieniędzy o wartości trylionów dolarów. Finansowe instytucje (banki, Western Union, MoneyGram, Paypal) korzystają z krajowych (ACH, Fedwire) i międzynarodowych sieci (SWIFT, CHIP). Przesyłanie pieniędzy jest ściśle regulowane przez przepisy i nadzorowane w celu przeciwdziałaniu procesowi prania brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Ustawodawcy oraz resort finansowy sprawili, że przesyłanie pieniędzy jest łatwe dla uczciwych ludzi, ale coraz trudniejsze dla przestępczego światka.

OFAC (Office of Foreign Assets Control – czyli amerykańskie Biuro ds. Kontroli Aktywów Zagranicznych), jeden z działów Departamentu Skarbu, ma za zadanie badanie podejrzanych transferów finansowych. Przepisy nakazują, by instytucje finansowe sprawdzały nazwiska klientów, w czym pomagają im specjalistyczne serwisy komputerowe podłączone do bazy danych OFAC i innych baz organów ścigania.

Jan Kowalski idzie do swojego banku, żeby przesłać kilka tysięcy dolarów córce w Polsce. Co się dzieje? W zasadzie niewiele. Bank już dawno Kowalskiego prześwietlił, gdy otworzył mu konto oraz gdy okresowo porównywał nazwiska swoich klientów w bazach danych finansowego wywiadu. Bankowy komputer automatycznie sprawdzi też nazwisko odbiorcy pieniędzy. Córka pana Kowalskiego nie jest notowana w organach ścigania, więc przelew zrealizowany będzie bez problemu. I na tym kończy się zainteresowanie tajnych służb finansowych.

Formalności do spełnienia po przesłaniu darowizny

Jeżeli ślesz pieniądze do Polski na swoje własne konto, to nie musisz spełniać żadnych formalności. Możesz przelać każdą kwotę, a nie będą cię dotyczyć obowiązki ani podatkowe, ani raportowe.
Jeżeli natomiast ślesz darowiznę ze Stanów do Polski, to pamiętaj o dwóch sprawach:

1. W Stanach: Zgłoś darowiznę do IRS, ale tylko wtedy, gdy podarowałeś komuś ponad $15,000 w roku (IRS Form 709). Od nadwyżek podatek grozi po śmierci tylko multimilionerom, których wartość masy spadkowej przekroczy spadkowe zwolnienie wyznaczone na dany rok – obecnie $12.06 mln dol.
2. W Polsce: Osoba obdarowana powinna zameldować otrzymanie darowizny do urzędu skarbowego i ewentualnie zapłacić od niej podatek. Od podatku zwolniona jest najbliższa rodzina zaliczona do pierwszej grupy podatkowej (małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo), pod warunkiem, że obdarowany zgłosi otrzymanie darowizny do urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy.

Czy bank doniesie o wysyłce do IRS?

Nie. Transfer środków za granicę nie jest zgłaszany do IRS, bo IRS nie jest nim zainteresowany, jako że przelew pieniędzy z konta na konto nie jest transakcją o konsekwencjach podatkowych. Twoje pieniądze zostały już obłożone podatkiem dochodowym w roku, gdy je zarobiłeś. Gdy pieniądze są „czyste”, IRS nie dba, czy przekładasz je z kieszeni do kieszeni czy z konta na konto.

W przyszłym roku fiskus zainteresowany będzie większymi pieniędzmi trzymanymi za granicą. O nadchodzącej ustawie o ujawnianiu kont zagranicznych przeczytać można w książce Jak chować pieniądze.

Gotówka inaczej

Powszechne nieporozumienie o śledzeniu nas przez IRS bierze się pewnie stąd, że fiskus amerykański jest zainteresowany transakcjami gotówkowymi, bo próbuje ukrócić pranie brudnych pieniędzy. Jeżeli zaniesiesz do jakiejkolwiek instytucji $10,000 albo więcej w gotówce, to zgłosi ona ten fakt do Financial Crimes Enforcement Network (FinCEN). Również przewożenie takiej kwoty musi być ujawnione na granicy.

Czy to znaczy, że posługiwanie się gotówką jest nielegalne? Nie. Wolno ci przynieść do banku nawet walizkę banknotów. Urzędnik gotówkę przyjmie, wykona dyspozycję, ale pośle do FinCEN Currency Transaction Report albo Suspicious Activity Report. Co FinCEN uczyni z tym fantem? Prawdopodobnie nic, chyba że twoje nazwisko figuruje na liście podejrzanych.

Czy polski Urząd Skarbowy dowie się o przelewie pieniędzy ze Stanów?

Nie. W Polsce, jak i w Stanach, przemieszczenie oszczędności nie jest transakcją o podatkowych konsekwencjach, więc banki nie donoszą polskiemu urzędowi skarbowemu o transakcjach spokojnych obywateli, ślących czyste pieniądze w legalnych celach. Twoje pieniądze są czyste, bo podatek zapłaciłeś w Stanach w roku uzyskania przychodu. Jeżeli mieszkasz w USA na stałe legalnie, to twój przychód w USA nie podlega podatkom dochodowym w Polsce.

Jeżeli posłałeś środki na swoje własne konto w Polsce, to zatrzymaj dokumentację poświadczającą transfer, wyciąg z amerykańskiego z konta bankowego oraz amerykańskie rozliczenia podatkowe, bowiem mogą się przydać, gdy na przykład kupisz w Polsce samochód czy mieszkanie i polski fiskus spyta cię o pochodzenie pieniędzy. Podatek od dochodów nieujawnionych w Polsce wynosi 75% i stanowi interesujący temat na inny artykuł.

Podatki od darowizny rodziny w Polsce

Rodzina w Polsce powinna większe kwoty zgłaszać do Urzędu Skarbowego w przeciągu 6 miesięcy od daty nabycia i ewentualne zapłacić podatek.

Pewne kwoty są w Polsce wolne od podatku, a zależą od stopnia pokrewieństwa. Limity kwot wolnych dotyczą darowizn udzielonych w ciągu pięciu lat i wynoszą: 9,637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej (małżonkowie, wstępni i zstępni), 7,276 zł – dla osób zaliczonych do II grupy podatkowej (bratankowie i siostrzeńcy, ciotki, wujowie rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa itp.) oraz 4,902 zł – dla pozostałych osób należących do III grupy podatkowej.

Osoba obdarowana powinna sumować kwoty darowizn od każdego ofiarodawcy. Tak długo, jak suma w minionych 5 latach, otrzymana od jednej osoby, nie przekracza tych limitów, nie ma podatków, ani nawet obowiązku zgłaszania darowizn.

Wymiar podatku od darowizn/spadków zależy od stopnia pokrewieństwa ze spadkodawcą (darczyńcą) oraz od wielkości kwoty otrzymanej w ostatnich 5 latach. Darowizny dla osób w pierwszej grupie podatkowej zwolnione są całkowicie od podatków, pod warunkiem, że darowizna została zgłoszona w terminie. Jeżeli nie, to podatek wynosi od 3 do 7 proc. w pierwszej grupie, od 7 do 12 proc. w drugiej, a od 12 do 20 proc. w trzeciej grupie podatkowej.

FATCA

Do licznych przepisów mających na celu utrudnianie oszustw podatkowych i prania pieniędzy doszła Ustawa o ujawnianiu kont zagranicznych (FATCA). Aż 113 państw zawarło ze Stanami porozumienia o wdrażaniu FATCA i w rezultacie większość banków na świecie identyfikuje amerykańskich podatników i donosi do swoich nadrzędnych instytucji o ich większych kontach. Następnie instytucje te przekazują te informacje do amerykańskiego IRS. Polska współpracuje ze Stanami od 2 czerwca 2015 roku po podpisaniu polsko-amerykańskiego porozumienia w sprawie FATCA. Więcej na ten temat w książce pt. „Jak chować pieniądze przed fiskusem”.

Jak widać, tajemnica bankowa należy do przeszłości, ale uczciwi podatnicy nie mają się czego obawiać, pod warunkiem, że spełniają odpowiednie obowiązki raportowe.