Koncert światowej sławy zespołu holenderskiego Cello Octet Amsterdam

Nowy Jork, 1 sierpnia 2009 – Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku zaprasza na koncert światowej sławy zespołu holenderskiego Cello Octet Amsterdam (dawniej Cello Octet Conjunto Ibérico), pod dyrekcją wiolonczelisty Roberta Putowskiego, który odbędzie się 8 września o godz. 21.00 w oraz (Le) Poisson Rouge, prestiżowej sali nowojorskiej słynącej z prezentacji muzyki współczesnej. Unikalny w skali światowej zespół wykona amerykańskie premiery utworów Krzysztofa Pendereckiego, jednej z najznamienitszych postaci w muzyce XX wieku −Agnus Dei z Polskiego Requiem; młodej wybitnej kompozytorki Olgi Hans − Pieśni Słoneczne; amerykańskiego kompozytora Terry Riley’a − ArchAngeles, który powstał jako protest przeciwko wojnie w Iraku i został napisany specjalnie dla zespołu, oraz nowojorskie premieryhiszpańskiego kompozytora i wybitnego dyrygenta Cristóbala Halfftera − Fandango i estońskiego kompozytora Arvo Pärta − O- Antiphonen.

Cello Octet Amsterdam jest unikalnym, ośmioosobowym zespołem wiolonczelowym, jednym z najwybitniejszych na światowej scenie muzycznej. Występował w najbardziej prestiżowych salach koncertowych, wykonał ponad 60 premier i wydał 13 płyt. Oktet został założony w 1989 roku przez Eliasa Arizcurena, który był jednocześnie dyrygentem grupy. Od 1997 roku zespół występuje bez dyrygenta, a pod kierunkiem pierwszego wiolonczelisty i dyrektora artystycznego Roberta Putowskiego. Nietypowy skład zespołu wymaga specjalnego repertuaru, dlatego też oktet zainspirował wielu wybitnych kompozytorów, m.in. Arvo Pärta, Terrego Riley, Mauricio Kagela, Theo Loevenidea, Franco Donatoniego i Luciano Berio do tworzenia muzyki specjalnie dla niego. Zespół zawsze szuka nowych wyzwań, często współpracując z innymi artystami, jak na przykład z grupą tańca nowoczesnego Conny Janssen Danst, chórem Cappella Amsterdam, czy śpiewaczkami flamenco Ginesą Ortega i Carmen Linares.

Polskie Requiem Krzysztofa Pendereckiego na cztery głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną, jak większość wielkich dzieł tego kompozytora powstało na przestrzeni kilkunastu lat (1980 – 1984 – 1993). Utwór, nad którym praca rozpoczęła się podczas stanu wojennego powstawał „ku pokrzepieniu serc”. Jak mówi sam kompozytor: „gdyby nie ogólna sytuacja polityczna, Solidarność, nie stworzyłbym Requiem, mimo iż ten temat od dawna mnie interesował. Komponując Requiem, chciałem zająć określone stanowisko, opowiedzieć się, po której jestem stronie." Poszczególne części Requiem poświęcone są ważnym wydarzeniom historycznym oraz dedykowane osobom, które wyróżniły się bohaterstwem. Lacrimosa dedykowana jest ofiarom Grudnia 1970; Agnus Dei − Kardynałowi Wyszyńskiemu; pierwsza część Dies Irae − Powstaniu Warszawskiemu i oporowi przeciw niemieckiej okupacji, a jej druga część − Św. Maksymilianowi Kolbe. Z kolei Libera me, Domine upamiętnia ofiary Katynia. Polskie Requiem (bez Sanctus, które zostało skomponowane dopiero w 1993 r.) miało swoją premierę w 1984 r. w Sztutgarcie w wykonaniu tamtejszej Orkiestry Symfonicznej Radia, Chóru Opery Miejskiej Wirtembergii i Chóru Süddeutsche Rundfunk, pod batutą Mścisława Rostropowicza.

Pierwsze wykonanie Agnus Dei z Polskiego Requiem w opracowaniu na osiem wiolonczel zostało zaprezentowane podczas nabożeństwa żałobnego po śmierci Mścisława Rostropowicza w 2007 roku w kościele Sw. Jana w Kronbergu. Profesorzy i studenci Festiwalu Wiolonczelowego Akademii w Kronbergu wystąpili pod dyrekcją Fransa Helmersona.

Olga Hans (1971) jest absolwentką Akademii Muzycznej w Łodzi, gdzie studiowała teorię muzyki u Franciszka Wesołowskiego oraz kompozycję w klasie prof. Jerzego Bauera. Jej utwory były wykonywane m.in. na festiwalach Poznańska Wiosna Muzyczna, Laboratorium Muzyki Współczesnej w Warszawie, Festiwalu Prawykonań Polskiej Muzyki Najnowszej w Katowicach, oraz na koncertach towarzyszących Warszawskiej Jesieni. Obecnie pracuje w Akademii Muzycznej w Łodzi na stanowisku adiunkta w Katedrze Kompozycji, współuczestniczy w organizacji sesji Musica Moderna − cyklu koncertów i wykładów poświęconych nowej muzyce, odbywających się w łódzkiej uczelni. Do ważniejszych kompozycji Olgi Hans należą: 4 kwartety smyczkowe, Fantazja na gitarę solo, Elegia na wiolonczelę i fortepian, Da Suonare a Trena altówkę, wiolonczelę i fortepian, Locus Solus na oktet wiolonczelowy, Thyrsos na perkusję, 3 trąbki, 2 rogi i 2 puzony, Litania na chór mieszany a capella, Koncert Wiolonczelowy na Prawą Rekę napisany dla wiolonczelisty Dominika Połońskiego.

Pieśni słoneczne Olgi Hans na siedem wiolonczel zostały skomponowane w 1999 r. i miały swoją premierę w Łodzi w 2000 r. Utwór ten napisany jest w swobodnej formie rapsodycznej, rozwijającej się w trzech głownych częściach − pierwsza i ostatnia są melodyczne, w wolnym tempie i rozpoczynają się tematem na wiolonczelę solo, z kontrastującą częścią drugą w szybkim tempie. Choć kompozycja nie jest utworem programowym, jej tutuł, charakter i materiał melodyczny przywodzą na myśl pogański hymn do słońca.

CO: Amerykańska premiera utworów Krzysztofa Pendereckiego i Olgi Hans w wykonaniu Cello Octet Amsterdam pod dyrekcją wiolonczelisty Roberta Putowskiego
PROGRAM:   Krzysztof Penderecki – Agnus Dei z Polskiego Requiem
Olga Hans - Pieśni Słoneczne
                     Terry Riley - ArchAngeles
                     Arvo Pärt - O-Antiphonen
                     Cristóbal Halfftern - Fandango
KIEDY: wtorek, 8 września 2009, godz.21:00
GDZIE:  (Le) Poisson Rouge
            158 Bleecker Street, New York, NY 10012
DOJAZD: Subway: A, C, E, B, D, F, V to W 4th St
BILETY: $15, tel. 212.503.3474 lub lepoissonrouge.com
WIĘCEJ INFORMACJI: www.PolishCulture-NYC.org