Rozwód w USA i prawo w Polsce

1-go lipca 2009 roku przepisy odnośnie uznania zagranicznego wyroku rozwodowego w Polsce podległy zmianie. Wszystkie wyroki wydane po tej dacie podlegają uznaniu z mocy prawa, jeśli tylko nie zachodzi żadna z poniższych przesłanek:

• orzeczenie nie jest prawomocne w państwie, w którym zostało wydane;
• orzeczenie zapadło w sprawie należącej do wyłącznej właściwości sądów polskich;
• pozwanemu, który nie wdał się w spór co do istoty sprawy, nie doręczono należycie i w czasie umożliwiającym podjęcie obrony pisma wszczynającego postępowanie;
• strona w toku postępowania była pozbawiona możliwości obrony;
• sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami zawisła w Polsce wcześniej niż przed sądem państwa obcego;
• nowy wyrok jest sprzeczny z wcześniej wydanym prawomocnym orzeczeniem sądu polskiego albo wcześniej wydanym prawomocnym orzeczeniem sądu państwa obcego, spełniającym przesłanki jego uznania w Polsce, zapadłymi w sprawie o to samo roszczenie między tymi samymi stronami;
• uznanie byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Polski (klauzula porządku publicznego)

W celu tzw. zalegalizowania amerykańskiego wyroku rozwodowego w Polce wydanego po 1-szym lipca 2009 roku, konieczne jest przedstawienie oryginalnego wyroku rozwodowego wraz z tłumaczeniem przysięgłym na język polski do Polskiego urzędu stanu cywilnego, w którym był wydany akt małżeństwa. Istotne jest aby dokument ten zawierał potwierdzenie, że wyrok jest prawomocny (ostateczny).

W przypadku gdy osoba pozwana w sprawie rozwodowej nie wzięła udziału w postępowaniu sądowym, wykazanie, że pozew rozwodowy został tej osobie doręczony jest niezbędne. Należy pamiętać, że samo potwierdzenie wysłania pozwu nie jest wystarczające. Jedynie wykazanie, że osoba pozwana odebrała dokument będzie uznane.

Jeśli dokumenty złożone w urzędzie stanu cywilnego nie będą budziły wątpliwości, adnotacja o rozwodzie zostanie zamieszczona w aktach stanu cywilnego. Następnie, wyrok sądowy odniesie skutki prawne na terenie Polski w przeciągu tego samego roku. A odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie będzię mógł stanowić podstawę do późniejszego ewentualnego przeprowadzenia sprawy odnośnie podziału wpólnego majątku byłych małżonków, jeśli jest jakiś w Polsce, bo gdy majątek małżonków zawiera nieruchomość znajdującą się na terenie Polski, tylko sąd polski może rozpatrzyć sprawę o podział.

Uznawanie wyroków rozwodowych wydanych przed dniem 1-go lipca 2009 roku, wygląda inaczej, ponieważ orzeczenia te nie podlegają automatycznemu uznaniu z mocy prawa. W tym przypadku osoba zobowiązana jest złożyć wniosek do sądu o uznanie wyroku rozwodowego. Jeżeli sąd odrzuci sprawę odnośnie uznania wyroku sądowego, przeprowadzenie ponownego postępowania rozwodowego na terenie Polski będzie niezbędne.

Uznawanie Polskiego wyroku sądowego w Stanach Zjednoczonych jest przeprowadzane na znacznie innych zasadach. Rozwód, który został wydany w obcym kraju na ogół uznawany jest w Stanach na podstawie wzajemnego poszanowania praw oraz na zasadzie wzajemności. Prawo amerykańskie zakłada, że obie strony zostały odpowiednio zawiadomione, i otrzymały wszelką dokumentację wszczynającą postępowanie w odpowiednim czasie tak aby miały wystarczająco dużo czasu na podjęcie obrony. Ponadto, przynajmniej jedna ze stron musiała zamieszkiwać lub posiadała miejsce stałego pobytu w kraju, w którym postępowanie rozwodowe zostało wszczęte. Rozwód uzyskany w innym kraju, np. w Polsce, w okolicznościach opisanych powyżej otrzymuje "pełne zaufanie i wiarygodność" w innych karajch, które uznają rozwody np. w Stanach Zjednoczonych.

Jednak, „pełne zaufanie i wiarygodność” mogą być kwestionowane gdy rozwód był udzielony mimo tego, że osoba pozwana była nieobecna na postępowaniu rozwodowym, lub gdy dekret zagranicznego rozwodu jest niezgodny lub wręcz sprzeciwia się jawnie porządkowi publicznemu Stanów, np. dekret jest niesprawiedliwy lub jawnie krzywdzący, lub nawet nie jest prawomocny w państwie, w którym został wydany.

Nie zapomnijmy też, że w Polsce panuje tylko  jedno prawo, a w Stanach każdy stan ma swoje własne prawo rodzinne, (te kontrolujące sprawy rozwodowe), więc to czy uzyskany rozwód i dekret rozwodowy jest prawomocny może być inaczej interpretowane w New Jersey a inaczej np. w Louisianie.

Mam nadzieję, że powyższy artykuł był pomocny, i dostarczył Państwu nowych informacji lub wskazówek na temat prawa.  Przypominam jednak, że powyżej udostępnione informacje nie stanowią, ani nie zastępują porady prawnej. Każda sytuacja jest inna i wymaga indywidualnej analizy. Artykuł nie zastąpi rozmowy z adwokatem, bo udostępnione informacje są bardzo ogólne, a prawo jest niezmiernie wrażliwe na fakty oraz okoliczności. Aby otrzymać szczególną indiwidulaną analizę swojej sytuacji prawnej, należy skonsultować się z prawnikiem.