- Home >
- POLONIA USA >
- Poradnik Imigranta w USA
Ubezpieczenia zdrowotne dla seniorów - bezpłatne leczenie w Polsce
Elżbieta Baumgartner 04 kwietnia, 2016
Jesteś na emeryturze Social Security, jeździsz do Polski na kilka miesięcy w roku do rodziny i przyjaciół. Ale nie masz tam ubezpieczenia zdrowotnego i w razie choroby narażony jesteś na duże koszty. Być może należy ci się bezpłatne ubezpieczenie w Polsce. Mało tego - ZUS (czy KRUS) jeszcze ci do niego dopłaci. Oto dlaczego.
Groszowa emerytura ZUS - pełne ubezpieczenie
Ażeby móc w Polsce leczyć się za darmo, należy być polskim emerytem albo rencistą, bo oni są objęci obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Polskim emerytem zostać może większość z nas, jeżeli pracowaliśmy w Polsce co najmniej rok. Warunkiem nabycia prawa do świadczeń emerytalnych jest osiągnięcie wymagalnego wieku i oraz posiadanie odpowiedniego stażu pracy. Przepisy zależą od wieku wnioskodawcy, bo istnieją stare i nowe reguły.
Stary system emerytalny
Stary system dotyczy osób urodzonych przed końcem 1948 r. Nabywają one prawo do emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego - co najmniej 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn - oraz po udowodnieniu okresu składkowego i nieskładkowego, wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Osobom, które nie osiągnęły takich okresów składkowych i nieskładkowych przysługuje emerytura niepełna, jeżeli posiadają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i 20 lat dla mężczyzn.
Jeżeli jesteś w tej grupie wiekowej, nie pracowałeś w Polsce odpowiednio długo, ale pracowałeś legalnie w Stanach, to nadal masz szansę na polską emeryturę dzięki polsko-amerykańskiej umowie emerytalnej. Czytaj dalej.
Nowy system emerytalny
Dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. warunkiem uzyskania prawa do emerytury ZUS jest ukończenie wieku emerytalnego (wzrastającego stopniowo do 67 lat), natomiast uprawnienie nie jest zależne od osiągnięcia odpowiedniego stażu ubezpieczenia (tj. okresów składkowych i nieskładkowych).
Wysokość nowej emerytury jest uzależniona od składek zgromadzonych w ZUS-ie. Zebrany ze składek kapitał jest dzielony przez przewidywaną średnią (podawaną przez GUS) długość życia. Wynik tego działania to wysokość naszej emerytury. Oznacza to, że można pracować np. dwa lata i dostać mikroskopijną emeryturę, a razem z nią ubezpieczenie zdrowotne.
Dla Polonusów inaczej
Osoby urodzone przed 1949 rokiem muszą udowodnić odpowiednio długi staż ubezpieczeniowy podany powyżej. Ale typowy Polak w Ameryce rzadko kiedy pracował w Polsce 15-25 lat, ale z pomocą przychodzi mu Umowa o zabezpieczeniu społecznym między Polską a Stanami Zjednoczonymi z 2009 roku. Dzięki niej ZUS albo KRUS przy ustalaniu stażu ubezpieczeniowego, obok polskich, uwzględnia również okresy ubezpieczenia w USA - o ile zachodzi taka potrzeba.
Zgodnie z Umową, jeżeli okres ubezpieczenia w Polsce wynosi 12 miesięcy albo więcej, to ZUS ma obowiązek zastosować zasady sumowania okresów przebytych w Polsce i w USA. Dlatego nawet rok pracy w Polsce wystarcza, by otrzymać w Polsce parę groszy emerytury, ale z nią pełne ubezpieczenie zdrowotne. Szczegóły wyjaśniam w książce pt. „Emerytura polska i amerykańska, ich łączenie i skutki Umowy o zabezpieczeniu społecznym”.
Łączenia okresów ubezpieczenia w Polsce i w USA nie stosuje się względem młodszych emerytów, urodzonych po 1 stycznia 1949 roku, bo nowy system emerytalny nie wymaga określonego stażu pracy.
Odbiorca polskiej emerytury czy renty może być zwolniony z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli mieszka poza granicami Polski.
Ubezpieczenie odbiorcy - Social Security w Polsce
Jeżeli wrócisz do Polski i przekazywać będziesz świadczenia Social drogą bankową, to zostaniesz automatycznie ubezpieczony.
Emerytura z USA, wypłacana przez bank osobie zamieszkałej w Polsce, jest tytułem do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce. Dlatego bank zgłosi taką osobę do ubezpieczenia zdrowotnego i będzie potrącał należną składkę zdrowotną. Szczegóły w książce pt. „Emerytura reemigranta w Polsce.
Ile kosztuje ubezpieczenie emeryta
Osobie uprawnionej do emerytury, a zamieszkałej w Polsce, pobiera się od wypłacanego świadczenia składkę na ubezpieczenie zdrowotne zgodnie z ustawą z dnia 27.08.2008 r. o świadczeniach z opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.). Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru, przy czym 7,75% składki podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, a pozostała część potrącana jest ze świadczenia. Z tego wynika, że za ubezpieczenie zdrowotne płaci się tylko 1,25% świadczeń emerytalnych, a pozostała po podatkach emeryturka zostanie w naszej kieszeni.
Pamiętaj o Windfall Elimination Provision!
Przepisy mówią, że emeryturę polską należy zgłosić do Administracji Social Security, która w większości przypadków pomniejszy emeryturę Social Security o około połowę emerytury polskiej. Szczegóły we wspomnianej książce „Emerytura polska i amerykańska” oraz „WEP: Jak walczyć z redukcją Social Security dla Polaków”.
Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne
Osoby nieobjęte w Polsce obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego (czyli te, które nie są emerytami, pracownikami albo bezrobotnymi) mogą ubezpieczyć się w NFZ dobrowolnie. Warunkiem dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego jest udokumentowane posiadanie miejsca zamieszkania w Polsce oraz opłacanie składki. Umowę dobrowolnego ubezpieczenia zawiera się w oddziale wojewódzkim NFZ właściwym dla miejsca zamieszkania w Polsce. Ubezpieczeniem objęci zostaną uprawnieni członkowie rodziny.
Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne oczywiście nie jest bezpłatne. Kosztuje i to sporo. Kwota składki wynosi 9% wartości przeciętnego wynagrodzenia podawanego przez Główny Urząd Statystyczny. W drugiej połowie roku 2015 kwota przeciętnego wynagrodzenia wynosiła ok. 4,100 zł miesięcznie, więc składka ubezpieczeniowa - 370 zł.
Wniosek
Jak widać, nawet po krótkim okresie pracy ZUS może zapewnić ubezpieczenie zdrowotne nam i naszemu małżonkowi, i jeszcze będzie do tego dokładał parę złotych. What a deal!
Wniosek: Jedziesz na lato do Polski? Spróbuj załatwić sobie emeryturę, a z nią ubezpieczenie zdrowotne. Polskie sanatoria czekają.
Elżbieta Baumgartner
Autorka książek o profilu finansowym i konsumenckim, dostępnych
w polonijnych księgarniach i bezpośrednio od wydawcy: tel: 718-224-3492.
Księgarnia Poradnika "Sukces" >>>
KATALOG FIRM W INTERNECIE