Emerytura imigranta (Social Security) - planowanie i przepisy

Liczne sposoby roszczenia świadczeń
Małżeństwo może pobierać świadczenia Social Security na różne sposoby. Badania naukowców z Center for Retirement Research przy Boston College wykazały, że odpowiednia kombinacja wieku i świadczeń Social Security może powiększyć dochód małżeństwa nawet o 19%, co w ciągu życia może urosnąć do sporej fortunki. Strategie pozwalające małżonkom na znaczne powiększenie ich świadczeń wyjaśniam w książce pt. „Ubezpieczenie Społeczne Social Security”.

Szczególną uwagę do spraw emerytalnych powinni przykładać imigranci, gdyż na ich sytuację rzutują dodatkowe czynniki: stan imigracyjny, polska emerytura czy renta, kraj zamieszkania, zmiana sytuacji podatkowej po wyjeździe do Polski. Dla osób wracających do Polski nieodzowna jest książka pt. „Emerytura reemigranta w Polsce”.

Lata pracy nie przepadają
W przeszłości polski imigrant tracił wszystko, jeżeli nie dopracował w Stanach legalnie do 40 kwartałów: emerytury nie dostawał, a wpłacone składki zwracane mu nie były.

Zmieniło się to od 1 marca 2009, gdy z pomocą przyszła Polsko-amerykańska umowa o zabezpieczeniach społecznych. Jeżeli mamy w Stanach od 6 do 39 kwartałów legalnie zaliczonej pracy, to okresy ubezpieczenia w Polsce mogą uzupełnić brakujące okresy ubezpieczenia w Stanach. Nazywa się to połączeniem emerytur (totalization), choć jest to określenie nieprecyzyjne. To nie emerytury są łączone, lecz okresy ubezpieczeniowe.

Renta dla żony (męża) w Polsce
Polsko-amerykańska umowa o zabezpieczeniu społecznym jest dobrą wiadomością dla rozwiedzionych i pozostawionych małżonków w Polsce.

Mieszkający w Polsce członkowie rodziny amerykańskich pracowników (wdowy, wdowcy, nieletnie czy niepełnosprawne sieroty, małżonkowie, byli małżonkowie, nieletnie czy niepełnosprawne dzieci) mogą być uprawnieni do pobierania świadczeń rodzinnych Social Security na takich samych zasadach, jak gdyby mieszkali w USA. Członkowie rodziny nie muszą być obywatelami amerykańskimi, posiadaczami zielonej karty, ani nie muszą mieć nawet numeru Social Security, ażeby pobierać w Polsce świadczenia rodzinne (family benefits), do których się kwalifikują. Zniesiony został również stary wymóg życia w związku małżeńskim przez 5 lat na ziemi amerykańskiej.

Od 1 marca 2009 rodziny amerykańskich pracowników kwalifikujący się do renty rodzinnej mogą otrzymywać ją w Polsce tak, jak gdyby mieszkali w Stanach.

Jeżeli pracownik pracował w Stanach mniej niż 10 lat, to uprawniony może być do „łączonej” emerytury, z której żona otrzymać może połowę. Łączone emerytury, ich potrącenia oraz tajniki polsko-amerykańskiej umowy wyjaśniam w książce pt. „Emerytura polska i amerykańska”.

Gdy wracasz do Polski
Wiele osób wysłuży dziesięć lat pracy, po czym mając 40 czy 50 lat wraca do stęsknionej rodziny w Polsce, licząc na hojną emeryturę, która figuruje w raporcie SSA. Błąd. Urząd Social Security, podając przewidywaną wysokość świadczeń zakłada, że osoba taka będzie do wieku 66 lat miała zarobki na podobnym poziomie co w ostatnim roku. Skoro zaprzestanie ona pracy, średnia jej zarobków spada, więc emerytura okaże się o wiele, wiele mniejsza.

Ponadto świadczenia Social Security wypłacane w Polsce pomniejszone być mogą przez 25.5-procentowy podatek (nonresident tax dla nieobywateli) oraz Windfall Elimination Provision (jeżeli ktoś pobiera jednocześnie emeryturę czy rentę ZUS czy KRUS). Bądź świadom wszystkich potrąceń i wyjątków od nich, żebyś wiedział, na jaką emeryturę w Polsce możesz liczyć.

W Polsce mniej o jedną czwartą
Nieobywatele amerykańscy wracający do Polski mają potrącane w USA 25.5 procent podatku non-resident tax (30% od 85% Social Security, co daje 25.5%). Niestety, nowa polsko-amerykańska umowa podatkowa, która wejdzie w życie w przyszłym roku, nie zniosła tego podatku. Tak jak od 1974, Polacy nadal płacić będą ten haracz, podczas gdy obywatele wielu krajów są z niego całkowicie zwolnieni. Aż dziewięć krajów ma a USA umowy całkowicie zwalniające z podatków emerytury z sektora społecznego Social Security, a dziesiąta Szwajcaria - zredukowane do 15%. Są to kraje (i daty ich umów): Kanada 1980r., uaktualniona w 2007 i 2008 r.; Niemcy 1989r., uaktualniona w 2006 i 2007r.; Irlandia 1997r.; Izrael 1997r.; Włochy 1999r.; Japonia 2003r.; Szwajcaria 1996r.; Wielka Brytania 2001r. Stare umowy z lat 70-tych i 80-tych mają tylko Egipt i Rumunia.

Za wynegocjowanie takiej umowy należy podziękować polskiemu ministerstwu finansów (patrz tekst „Spartaczona Umowa podatkowa: Polonia nadal bita podatkiem dla nierezydentów” w www.PoradnikSukces.com).

25.5-procentowy podatek od Social Security nie jest potrącany amerykańskim obywatelom. Stąd wniosek: planujesz wrócić na emeryturę do Polski, to postaraj się o amerykańskie obywatelstwo. Pomoże w tym książka pt. „Obywatelstwo z przeszkodami”.

Windfall Elimination Provision
Jeżeli pobierasz dwie emerytury: polską i amerykańską, to dotyczy cię „Windfall Elimination Provision” (WEP) - klauzula, która powoduje redukcję świadczeń Social Security (emerytury czy renty dla niepełnosprawnych) maksymalnie do połowy świadczeń polskich, połowy świadczeń amerykańskich albo do $395 (w roku 2013), w zależności od tego, co jest mniejsze.
Gdy składasz wniosek o emeryturę Social Security, masz obowiązek przyznać się do uprawnienia do polskiej emerytury. Gdy pobierasz już świadczenia Social Security, a zacząłeś dostawać ZUS, masz obowiązek poinformować o tym SSA w ciągu 30 dni.

Co jest mniej wiadome, to fakt, że redukcja WEP jest pomniejszana osobom o (odpowiednio liczonym) stażu dłuższym niż 20 lat i nie dotyczy odbiorców emerytur łączonych, rent rodzinnych ani wdowich. Przepisy są skomplikowane, więc polecam książkę „WEP: Jak walczyć z redukcją Social Security dla Polaków”.

Emerytura dla nielegalnych
Od roku 2004 na emeryturę ani rentę Social Security nie mają szansy nielegalni imigranci, którzy nigdy nie mieli numeru dobrego Social Security i ciągle nie mają uregulowanego statusu imigracyjnego. Praca na cudzy czy fałszywy numer, jak również na numer podatnika (ITIN), dyskwalifikuje wnioskodawcę. Jedyną radą dla nich jest uregulowanie imigracyjnego statusu. Jeżeli komuś świadczenia przyznane zostały przed 1 stycznia 2004, to nie zostaną mu odebrane.
Przepisy zaczynają się dodatkowo komplikować, jeżeli ktoś miał kartę Social Security wydaną wcześniej, gdy stracił legalny pobyt oraz gdy ma rodzinę, która chce pobierać świadczenia na jego konto. Kiedy nielegalny jest uprawniony do emerytury wyjaśniam obszernie w książce pt. „Ubezpieczenie Społeczne Social Security”.

W razie deportacji
Osoby deportowane w większości przypadków nie otrzymają świadczeń Social Security.

Jeżeli emeryt dostanie finalny nakaz deportacji, Department of Homeland Security informuje o tym Administrację Social Security, która zawiesza świadczenia emerytalne czy rentowe. Świadczenia te mogą być wypłacane ponownie dopiero wtedy, gdy imigrant ponownie uzyska zieloną kartę, czyli status stałego rezydenta.

Rodzina deportowanego emeryta (żona czy nieletnie dzieci) mogą nadal otrzymywać swoje świadczenia, jeżeli są obywatelami Stanów Zjednoczonych. Jeżeli nie są obywatelami amerykańskimi, mogą otrzymywać świadczenia z tytułu związku rodzinnego z deportowaną osobą tylko na terenie USA.

Uwaga: Zawieszenie deportacji (suspension of deportation) nie dyskwalifikuje emeryta czy rencistę do otrzymywania świadczeń.
Przepisy dotyczące zawieszenia Social Security deportowanym osobom są skomplikowane. Można o nich przeczytać tu: www.ssa.gov/OP_Home/ssact/title02/0202.htm oraz https://secure.ssa.gov/poms.nsf/lnx/0302635001. Należy poradzić się kompetentnego prawnika w swojej konkretnej sytuacji.

Elżbieta Baumgartner
Autorka książek o profilu finansowym i konsumenckim, dostępnych
w polonijnych księgarniach i bezpośrednio od wydawcy: tel: 718-224-3492.
Księgarnia Poradnika "Sukces" >>>