Anna Komorowska w Nowym Jorku na gali obchodów Roku Jana Karskiego

W czwartek 20 listopada 2014 roku w Konsulacie Generalnym RP miała miejsce gala poświęcona Janowi Karskiemu.

Łączyła ona trzy okazje -  trzecią rocznicę przyznania nagrody przez Fundację Edukacyjną Jana Karskiego, obchodzony w Polsce Rok Jana Karskiego i rocznicę powstania Fundacji. Tegorocznym laureatem nagrody The Spirit of Jan Karski został senator John McCain. 

Uroczystość rozpoczęła  Ewa Junczyk-Ziomecka, Konsul Generalna RP, która powitała licznie zgormadzonych gości w rezydencji De Lamar. W spotkaniu uczestniczyli m.in.: Pierwsza Dama RP Anna Komorowska, Ambasador RP w Stanach Zjednoczonych Ryszard Schnepf, Ambasador RP przy ONZ Bogusław Winid, Ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce Stephen Mull, członek Izby Reprezentantów USA Carolyn Maloney, członkowie Zarządu i Rady Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego, a także Zygmunt Rolat, członek rady Muzeum Historii Żydów Polski. 

Po oficjalnym otwarciu uroczystości głos zabrał Ambasador Ryszard Schnepf. Zwrócił uwagę na istotę Roku Jana Karskiego i na to, jak ważny jest to moment dla upamiętnienia jego dziedzictwa. 

Przed oficjalnym wręczeniem nagrody The Spirit of Jan Karski, Wanda Urbańska, Prezydent Zarządu amerykańskiej jednostki Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego podziękowała Konsul Generalnej Ewie Junczyk-Ziomeckiej za cztery lata bliskiej współpracy z Fundacją Edukacyjną Jana Karskiego i za jej osiągnięcia w promocji dziedzictwa Jana Karskiego. 

„Ewa, w imieniu fundacji, w imieniu społeczności polskiej, żydowskiej i amerykańskiej tutaj, w Nowym Jorku, chciałabym powiedzieć, że szczerze doceniamy wszystko co robisz i wszystko, co zrobiłaś, żeby zachować i promować dziedzictwo Jana Karskiego. Wierzymy, że będziesz kontynuować swoje działania w Warszawie” – powiedziała Wanda Urbańska. 

Następnie głos zabrała Carolyn Maloney, członek Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych. Kongresmanka Maloney opowiedziała o jej ostatniej wizycie w Polsce i udziale w oficjalnym otwarciu Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. W swoim przemówieniu, odwołała się do słów Prezydenta Komorowskiego podczas otwarcia Muzeum POLIN, mówiąc o tym jak ważne jest to miejsce dla historii Polski. „Bo nie da się opowiedzieć historii Polski, bez opowiedzenia historii Żydów” – powiedziała Maloney.

 Głównym punktem programu było wręczenie nagrody The Spirit of Jan Karski Senatorowi Johnowi McCainowi. Prezes Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego, Andrzej Rojek, przedstawił sylwetkę senatora McCaina i jego służbę w amerykańskiej marynarce wojennej oraz wspomniał o przetrzymywaniu go jako więźnia wojennego w słynnym Hoa Loa Prison. 

„Tak jak Jan Karski, Senator McCain musiał znieść tortury, i – tak jak Karski – odmówił podporządkowania się żądaniom jego porywaczy. Wybrany do Izby Reprezentantów w 1982, i do Senatu Stanów Zjednoczonych w 1986, kandydował na prezydenta USA z ramienia partii republikańskiej w 2008. Jest on zwolennikiem dyplomacji, ale dopuszcza interwencję militarną, kiedy dyplomacja zawodzi. To właśnie w ten wtorek, senator wydał oświadczenie, mające na celu zwrócenie uwagi administracji Prezydenta Baracka Obamy na sytuację na Ukrainie i wsparcie Ukraińców w ich dążeniach do demokracji i niezależności” – powiedział Andrzej Rojek.

Senator John McCain, który nie mógł osobiście uczestniczyć w spotkaniu, przygotował wystąpienie video, w którym podziękował za nagrodę The Spirit of Jan Karski.

 „Jako, że muszę uczestniczyć w sesji Senatu, jest mi bardzo przykro, że nie mogę być dzisiaj z Wami na tym ważnym wydarzeniu. Ale chciałbym skorzystać z tej sposobności, aby porozmawiać z Wami o Janie Karskim, niezwykłym człowieku, który zaryzykował swoim życiem, aby opowiedzieć światu o warunkach panujących w okupowanej przez nazistów Polsce podczas II Wojny Światowej i okrucieństwach skierowanych wobec Żydów” – powiedział Senator McCain. 

„Jego historia nie może zostać zapomniana. Historie takie jak ta, Jana Karskiego, przypomina światu o okrucieństwach, którym nie udało się nam zapobiec, a także o życiach, których nie udało nam się ocalić” – powiedział John McCain, po czym dodał, że należy starać się walczyć z uprzedzeniami i głośno sprzeciwiać się niesprawiedliwościom.

Następnie Senator nawiązał do trudnej sytuacji politycznej na Ukrainie, w Syrii, i Iranie. „To jest cena, którą płacimy za wybranie ciszy, nieangażowanie się, podczas gdy zdecydowane kroki mogłyby coś zmienić (…) To jest lekcja, którą daje nam dziedzictwo Karskiego.” – dodał John McCain. 

„Musimy być zawsze gotowi do wstawienia się za ludźmi, którzy podzielają nasze wartości, ponieważ to jest właściwe, i ponieważ w naszym interesie jest kształtowanie warunków na świecie. To pozwoli naszym obywatelom żyć w pokoju i wolności, w ich domu” – podsumował John McCain. 

Po uroczystym wręczeniu nagrody goście mieli okazję wysłuchać programu muzycznego  przygotowanego przez Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich. Ważnym elementem uroczystości była też  tzw. „Silent Auction” do udziału, w której zachęcała Wanda Urbańska.

„Aby kontynuować nasze działania, aby je rozszerzyć, aby sprawić, że imię Jana Karskiego stanie się imieniem znanym w każdym domu w Ameryce, aby skłonić studentów i nie tylko do czytania książek Karskiego i do poznania jego misji, w imieniu Podziemia Polskiego i w imieniu ludzkości, potrzebujemy twojego wsparcia. Potrzebujemy, abyś tak jak Karski – wystąpił z szeregów i odmówił bycia osobą postronną, zakładając, że inni zrobią to za Ciebie (…). Teraz wiemy o Karskim i zapraszamy ciebie do bycia posłańcem prawdy, posłańcem Karskiego” – powiedziała Urbańska.