Wspaniały jubileusz krakowskiego MCK

Ta jedyna w swoim rodzaju i ciesząca się ogromną estymą w wielu krajach środkowej Europy instytucja powstała jako jeden z efektów odbywającej się w 1991 roku w Teatrze im. Juliusza Słowackiego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Na jej czele stanął wówczas młody, energiczny historyk sztuki, ekonomista, wybitny znawca problemów urbanistycznych i tematyki samorządowej, a w dodatku wiceprezydent Krakowa w pierwszej kadencji po 1990 roku - doktor (dzisiaj profesor) Jacek Purchla, który nieprzerwanie nadal nią kieruje.
 
W chwili powołania MCK do życia nikt tak naprawdę nie wiedział, jaka czeka je przyszłość. Była to zupełnie nowa instytucja kulturalna, której los zależał wyłącznie od pomysłowości dyrektora i jego podwładnych. Wizjonerskie marzenia Purchli szybko przybrały realny kształt i Centrum stało się kluczową placówką w zakresie budowania i rozwijania zrujnowanych w latach komunizmu więzi kulturalnych pomiędzy krajami Europy środkowej, zrzucającymi sowieckie dziedzictwo i sięgającymi do dawnych wzorów twórczej współpracy od połowy XIX wieku do 1939 roku.

- Europa i dialog, pamięć i dziedzictwo, kultura a rozwój - to są trzy najważniejsze płaszczyzny, w których jako Centrum próbujemy być przestrzenią dialogu. Udało nam się stworzyć instytucję dobrze zakorzenioną w świadomości elit wielu krajów, często bardzo odległych. Udało nam się też stworzyć taki język rozmowy o dziedzictwie i pamięci, którego się nie wstydzimy. MCK to z jednej strony galeria, w której prezentowane są często nieznane polskiej publiczności ważne rozdziały europejskiej sztuki, a z drugiej instytucja prowadząca badania i projekty edukacyjne - powiedział podczas inaugurującej jubileusz 20-lecia konferencji prasowej prof. Purchla.

Imponujący dorobek Centrum jest w dużej mierze zasługą dyrektora, uhonorowanego za 20 lat żmudnej, lecz jakże owocnej pracy Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przez wizytującego MCK prezydenta Bronisława Komorowskiego. Purchla jest bowiem nie tylko najwyższej klasy naukowcem, lecz także człowiekiem o wielu znakomitych kontaktach w całej, ukochanej przezeń od młodzieńczych lat Mitteleuropie. Te znajomości otwierają mu szereg możliwości, które skrzętnie wykorzystuje dla dobra swojej placówki, na chwałę Krakowa (jest autorem kilku książek o jego historii) i dla budowania prestiżu Polski w świecie.

Wielostronna działalność MCK opiera się również na życzliwości kolejnych ministrów kultury oraz władz samorządowych Krakowa i Małopolski. Apolityczność, fachowość, rzetelność i rozmach - oto cechy, jakimi charakteryzują się dyrektor i jego personel. Nie bez znaczenia jest także biegła znajomość języków, którą wyróżnia się większość pracowników MCK oraz łatwość nawiązywania przez prof. Purchlę nowych kontaktów w elicie światowej kultury.

Z racji jubileuszu na stronie internetowej Centrum powstała wirtualna wystawa "Panorama dwudziestolecia MCK", zawierająca informacje, zdjęcia i filmy dotyczące jego dorobku. Specjalnie z tej okazji wydana została książka pt. "50/20. Eseje i szkice na dwudziestolecie Międzynarodowego Centrum Kultury", a na piątym piętrze kamienicy, w sali panoramicznej, zawiśnie obraz Edwarda Dwurnika "Rynek Główny w Krakowie" , na którym uwiecznił on wiele osób ze świata kultury i nauki związanych z podwawelskim grodem.
Jubileusz jest równie efektowny, jak cała dotychczasowa działalność kierowanego przez prof. Jacka Purchlę MCK.

Jerzy Bukowski