"Pod pozorem walki z obcą propagandą próbuje się ograniczyć wolność mediów" - Discovery, Inc. na temat repolanizacji TVN24

Projekt zmian w przepisach dotyczących koncesjonowania mediów, pojawił się niespełna półtora miesiąca, przed odnowieniem koncesji TVN24, która należy do amerykańskiego koncernu Discovery. Obecna koncesja wygasa 26 września 2021 r. Discovery wniosek o przedłużenie koncesji złożyła ponad rok temu. Niestety, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie podjęła dotąd decyzji w tej sprawie. Choć, jak twierdzą eksperci, nie ma żadnej przeszkody prawnej do tego, żeby nie przedłużyć koncesji na kolejne 10 lat.

W maju Discovery ogłosiło plan połączenia z innym amerykańskim gigantem Warnermedia, który należy do koncernu AT&T. TVN SA, nadawca m.in. TVN oraz kanału informacyjnego TVN24, jest spółka Polish Television Holding BV, która jest zarejestrowana w Holandii.

Obecnie jedynym akcjonariuszem Polish Television Holding jest Discovery Inc. TVN SA, to największa amerykańska inwestycja w Polsce.

W projekcie nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji posłowie PiS chcą wprowadzić zmiany dotyczące zmian zasad koncesjonowania dla spółek z kapitałem zagranicznym. W projekcie czytamy m.in., że koncesja może zostać udzielona, jeśli "bezpośredni lub pośredni udział kapitałowy osób zagranicznych w spółce lub bezpośredni, lub pośredni udział osób zagranicznych w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, lub spółki akcyjnej, a w przypadku prostej spółki akcyjnej w ogólnej liczbie akcji tej spółki nie przekracza 49 proc.".

Najwięcej wątpliwości i kontrowersji budzi zapis, że „koncesja może być również udzielona osobie zagranicznej, której siedziba lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się w państwie członkowskim Europejskiego Obszaru Gospodarczego, pod warunkiem że osoba taka nie jest zależna, w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, od osoby zagranicznej, której siedziba lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się w państwie niebędącym państwem członkowskim Europejskiego Obszaru Gospodarczego".

W praktyce oznacza to, że amerykańska firma Discovery według nowych przepisów musiałaby odsprzedać swoje udziały polskiej firmie lub spółce działającej wyłącznie na terenie Unii Europejskiej.

W uzasadnieniu czytamy też, że ustawa "ma na celu doprecyzowanie regulacji umożliwiających efektywne przeciwdziałanie przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji możliwości przejęcia kontroli nad nadawcami rtv przez dowolne podmioty spoza Unii Europejskiej, w tym podmioty z państw stanowiących istotne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa".

Politycy Zjednoczonej prawicy przekonują, że zmiana przepisów jest konieczna z obawy na to, że kontrolę nad TVN 24 mogłaby przejąć np. Rosja lub jakiś kraj arabski.

W debacie publicznej często padają oceny, że projekt jest skierowany przeciwko stacji TVN, która obecnie jest w trakcie rozmów z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji w sprawie przedłużenia koncesji.

Nowe zapisy mają trafić pod obrady Sejmu 11 sierpnia, jeśli dojdzie do ich przegłosowania, to amerykańska firma Discovery może zostać zmuszona do sprzedaży swoich udziałów w spółce.
W związku z projektem ustawy medialnej przygotowanej przez grupę posłów PiS firma Discovery wydała w tej sprawie oświadczenie, w którym możemy przeczytać:

„Dla TVN najważniejsi są widzowie i ich prawo do rzetelnej, sprawdzonej informacji. To w ich imieniu nasi dziennikarze zadają pytania i od ponad 20 lat patrzą na ręce każdej władzy. W nocy przedstawiono projekt ustawy, którym usiłuje nam się zamknąć usta, a widzów pozbawić prawa do wyboru. Pod pozorem walki z obcą propagandą próbuje się ograniczyć wolność mediów.” – czytamy w oświadczeniu.

Koniec wolnych mediów?

Repolanizację mediów od dawna zapowiadał prezes PiS Jarosław Kaczyński. W efekcie tzw. repolonizacji państwowa spółka ORLEN odkupiła w marcu 2021 od niemieckiego wydawcy Polska Press, w skład, której wchodzi 20 dzienników regionalnych i blisko 120 tygodników lokalnych, bezpłatna gazeta naszemiasto.pl, magazyny Nasza Historia, Moto Salon, Moto Salon Classic, Strefa Biznesu, Strefa Agro oraz dodatki telewizyjne: Tele Magazyn, Super Tele, TV Pilot i Tele Program. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom Daniela Obajtka, prezesa Orlenu, po przejęciu wydawnictwa zwolniono większość dziennikarzy, a na ich miejsce zatrudniono dziennikarzy prawicowych, którzy są zależni od PiS.

Proponowane zmiany w przepisach w rzeczywistości wymierzone są w stację TVN24, która niekorzystnie wypowiada się na temat koalicji rządzącej. Marek Suski w trakcie z sympatykami PiS sam przyznał:

- Jeśli się uda tę ustawę przeprowadzić i jakaś część tych udziałów zostanie być może wykupiona też przez polskich biznesmenów, i będziemy mieli jakiś tam wpływ na to, co się dzieje w tej telewizji, to na pewno nie będzie tak jak z Polską Press, że można to było odkupić - zaznaczył Suski.

Zgłoszony projekt nowelizacji krytycznie ocenili przedstawiciele administracji Stanów Zjednoczonych.

- USA z rosnącym niepokojem obserwują procedurę związaną z koncesją TVN oraz nowy projekt zmian ustawy medialnej. TVN od ponad 20 lat jest istotną częścią polskiego krajobrazu medialnego. Wolna prasa ma kluczowe znaczenie dla demokracji - napisał w czwartek na Twitterze Bix Aliu, chargé d’affaires ambasady USA w Polsce.

Obecna Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, która decyduje o przyznawaniu koncesji, została wybrana latem 2016 r. Liczy pięciu członków. Sejm głosami PiS powołał Witolda Kołodziejskiego i Elżbietę Więcławską-Sauk, zdominowany wówczas przez "dobrą zmianę" Senat - Teresę Bochwic, a prezydent Andrzej Duda - Janusza Kaweckiego i Andrzeja Sabatowskiego. Czyli w całości została obsadzona przez obóz władzy.