Rewizje komunistycznych wyroków na patriotów trwają

Od września 2016 do lipca 2017 roku prokuratorzy IPN skierowali do sądów 344 wnioski w takich sprawach, z których większość rozpatrzono pozytywnie.

- Wyroki, które zapadały po wojnie w latach 40. i w całym okresie PRL dotyczyły zarówno żołnierzy podziemia niepodległościowego, zorganizowanej opozycji, jak i szeregu osób, które w jakikolwiek sposób prezentowały odmienne od ówczesnej władzy poglądy polityczne lub też - zdaniem owej władzy - mogły stanowić dlań zagrożenie. Te wyroki w sposób dobitny dokumentują i wykazują, jak daleko sięgały i jak szeroki zakres miały represje ówczesnych władz stosowane wobec społeczeństwa. Orzeczenia te łamały życie. Nierzadko młode, a wręcz bardzo młode, gdyż wyroki skazujące dotyczyły często osób w wieku niewiele powyżej 17 lat. Niszczono życie nie tylko skazanym, lecz także ich rodzinom i bliskim - brutalnie przekreślając ich plany na przyszłość. Najkrócej można powiedzieć, że ujawnione dotychczas wyroki dobitnie dokumentują ludzką krzywdę i cierpienia zadane w imię obcej ideologii - powiedział PAP dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zastępca Prokuratora Generalnego RP Andrzej Pozorski.

„Wśród przykładów wyroków komunistycznych sądów, które obecnie unieważniono, prokurator Pozorski wskazał orzeczenia kary śmierci wobec żołnierzy Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, potajemnie pogrzebanych w dołach śmierci na tzw. Łączce Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie. To także wyroki śmierci, które zapadły wobec żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, po wykonaniu egzekucji również skrycie pogrzebanych na terenie stołecznego Cmentarza Bródnowskiego. Wiele wyroków dotyczyło osób, które krytykowały poddaną Moskwie władzę w Polsce. Unieważniono np. wyrok z 1948 r. wobec osoby, której zarzucono, że usiłowała przemocą obalić ustrój państwa, choć jej działanie polegało na rozpowszechnianiu wiadomości, że <Polską rządzą Rosjanie i niedługo zrobią z Polski 17. republikę radziecką>” - czytamy w depeszy PAP.

- W innej sprawie, również z 1948 roku, została skazana osoba na kilkuletnie więzienie za to, że posiadała broń. Tylko że z naszej analizy wynika, że broń ta została podrzucona oskarżonemu przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, bo był członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego i to miało go wyeliminować z udziału w wyborach z 1947 roku - opisał jeden z takich wyroków Pozorski.

Prokurator przytoczył też jeden z kuriozalnych przypadków:

- Jako przykład możemy podać wyrok z 1950 r. skazujący na karę sześciu lat więzienia i przepadek mienia za posiadanie tzw. przepowiedni Wernyhory. Sąd wtedy uznał, że przepowiednia ta mogła wzbudzić przekonanie o nietrwałości ustroju.
Unieważniono także wyrok jednego roku pozbawienia wolności wobec osoby, która zdjęła ze słupa dwie czerwone flagi wywieszone jako dekoracja pierwszomajowa, a następnie je spaliła.

Takie postępowania umożliwiła nowelizacja ustawy o IPN z 2016 roku, dzięki której prokuratorzy Instytutu są uprawnieni do kierowania wniosków i występowania przed sądami w sprawach o uznanie za nieważne orzeczeń PRL-owskich sądów. Pozorski przypomniał w rozmowie z PAP, że jeszcze przed nowelizacją pion śledczy IPN kierował wnioski do sądów o unieważnienie orzeczeń komunistycznych wyroków, ale sądy odmawiały prowadzenia takich postępowań uznając, że prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej nie mają w tym zakresie kompetencji.

W ocenie dyrektora Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu takich spraw mogą być tysiące.
„Orzeczenia o unieważnieniu wyroków, m.in. wojskowych sądów rejonowych z okresu PRL, oznaczają nie tylko uniewinnienie danej osoby i zrzucenie z niej piętna przestępcy, ale również otwierają represjonowanym i ich rodzinom drogę do domagania się zadośćuczynienia i odszkodowań od Skarbu Państwa” - napisała Polska Agencja Prasowa.
 

Jerzy Bukowski
Dziennik Polonijny
Polish Pages Daily News