Home
WIADOMOŚCI
Polska

Unia krewska, między Rzeczpospolitą a Litwą, na liście UNESCO

Stanisław Dębicki 24 października, 2016

Akt unii zawartej 14 sierpnia 1385 roku w Krewie między Rzeczpospolitą a Litwą, na mocy której Władysław Jagiełło otrzymywał tron polski poprzez małżeństwo z królową Jadwigą, a w zamian zobowiązywał się do podjęcia starań o odzyskanie wszelkich ziem utraconych przez Koronę znajdujący się obecnie w zbiorach Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej został wpisany na Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata - poinformował Polską Agencję Prasową rzecznik Archidiecezji Krakowskiej ksiądz Piotr Studnicki.

„Akt unii krewskiej z 1385 r. to niewielkich rozmiarów dokument (330 na 225 mm) spisany na pergaminie w języku łacińskim. Pisarz sporządzał go w pośpiechu, o czym świadczą skreślenia i poprawki. Do dokumentu było przywieszone pięć pieczęci litewskich: Jagiełły, Skirgiełły, Korybuta, Witolda i Lingwena. Żadna z nich nie zachowała się do dziś. Po czterech pozostały pergaminowe paski, a po piątej tylko nacięcie w pergaminie. Dokument ten zapoczątkował chrystianizację Litwy i jej zbliżenie z Polską, co dwa wieki później doprowadziło do zawarcia w 1569 r. Unii Lubelskiej i powstania Rzeczpospolitej Obojga Narodów” - czytamy w depeszy PAP.

Zabytek jest dobrze zachowany, w 2006 roku przeszedł konserwację, którą przeprowadziła konserwator dzieł sztuki Ewa Pietrzak.

- Cieszę się, że ten dokument trafił na listę. Jest przechowywany na Wawelu od niepamiętnych czasów. Uważa się, że nie jest to w istocie akt unii polsko-litewskiej, lecz dokument, w którym Jagiełło potwierdza swoje warunki, jeśli dostanie Jadwigę za żonę. Ale to pierwszy dokument, w którym następuje umowa pomiędzy dwoma państwami, inicjuje on cały szereg umów, których zwieńczeniem jest akt Unii Lubelskiej. Jesteśmy w Unii Europejskiej i cenimy te dokumenty, które doprowadziły do fenomenu, jakim była unia polska-litewska, która przetrwała kilka stuleci i może być wzorem dla UE" - powiedział PAP dyrektor Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej ks. profesor Jacek Urban.

Na powstałej w 1992 roku Polskiej Liście Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata znajduje się 11 obiektów m.in. Konstytucja 3 Maja 1791, Złoty kodeks gnieźnieński, Kronika Galla Anonima, akt lokacji Krakowa z 1257 r., Kazania świętokrzyskie z II połowy XIII wieku autograf „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza.