Biuletyn Instytutu Józefa Piłsudskiego Nr 4/2011, Kwiecień 2011

Wydarzenia

Pokaz filmu "New Poland"

W  dniu 15 marca (wtorek) o godz. 19-tej został pokazany film dokumentalny "New Poland" - scenariusz i reżyseria Grzegorz Braun i Robert Kaczmarek.

Film obala komunistyczny mit o wyzwoleniu Polski przez Armię Czerwoną. Opowiada o kulisach działania radzieckiej agentury na terenie USA, której zadaniem było negatywne przedstawianie przedwojennej Polski jako państwa sprzyjającego faszyzmowi, aby w ten sposób zdyskredytować nasz kraj w oczach Amerykanów. Ten ważny dokument zawiera między innymi wypowiedzi Władimira Bukowskiego, prof. Jana Marka Chodakiewicza, prof. Wojciecha Roszkowskiego, byłych pracowników CIA a także niepublikowane dotąd dokumenty.

Obraz ten dopełnia to, co jego autorzy zrobili wcześniej. "Defilada zwycięzców" pokazywała przyczyny II wojny światowej, "Towarzysz Generał" prezentował jej konsekwencje widziane z polskiej perspektywy, a "Marsz wyzwolicieli" podejmował ten problem w perspektywie międzynarodowej jako sowiecki plan opanowania świata. "New Poland" pokazuje, jak Sowieci realizowali ten plan.

Ukazała się Polish American Encyclopedia

Z radością informujemy, że na amerykańskim rynku wydawniczym ukazała się cenna publikacja, Polish American Encyclopedia pod redakcją dr Jamesa S. Pula, wykładowcy Purdue University. Encyklopedia została wydana przez Polish American Historical Association (PAHA), z grona której wywodzą się redaktorzy pomocniczy: M. Biskupski, W. Galush, A. Jaroszyńska-Kirchmann, T. Napierkowski, N. Pease, D. Pienkoś, Ch. Pula i J. Radziłowski.

Wydanie Polish American Encyclopedia to bardzo ważne wydarzenie dla środwiska polonijnego w USA, które do tej pory nie posiadało solidnego kompendium wiedzy o Polakach w Stanach Zjednoczonych. Książka ta zawiera trzy rodzaje haseł: tematyczne, geograficzne i biograficzne. Do dwóch pierwszych kategorii należą opisy miejsc, wydarzeń i organizacji i tu na stronie 213 znalazła się informacja o Instytucie Józefa Piłsudskiego w Ameryce. W kolejnej kategorii informacji biograficznych na stronie 207 widnieje biogram prof. Wacława Jędrzejewicza, założyciela Instytutu.

Polish American Encyclopedia liczy 585 stron, zawiera indeks i zdjęcia. Wydawcą jest znana firma McFarland & Company. Instytut Piłsudskiego udzielił wsparcia finansowego i źródłowego temu wydawnictwu. Autorką wybranych haseł jest Iwona D. Korga.

Informacje Instytutu Piłsudskiego w Londynie

W ramach obchodów imienin Marszałka Józefa Piłsudskiego 19 marca w Sali Muzealnej Instytutu odbył siȩ Kominek zuchowy, podczas którego 9 zuchów z Gromady Lwowskie Orlęta otrzymało sprawność Legionisty.

20 marca 2011 o została odprawiona w intencji Marszałka uroczysta msza święta w kościele garnizonowym pw. św. Andrzeja Boboli w Londynie.

Instytut bȩdzie zamknięty od 19-28 kwietnia 2011 r. włącznie.

Uroki poszukiwań archiwalnych

W piśmie "Mechanik" (maj 1920 r.) poświęconemu sprawom techniki i przemysłu pojawiła się odezwa Posła Rzeczypospolitej Polskiej do Stanów Zjednoczonych, Kazimierza Lubomirskiego w imieniu Rządu Rzeczypospolitej Polskiej. Poniżej podane są cytaty z tej odezwy napisanej w Waszyngtonie w dniu 29 marca 1920 r.

Na podstawie uchwały Sejmu Polskiego w Warszawie, z dnia 28 marca 1919 roku, przystępuje Rzad Polski do wypuszczenia "Polskiej pożyczki dolarowej w złocie" zaciągnąć się mającej w Stanach Zjednoczonych, a płatnej i zwracanej w dolarach amerykańskich.
RODACY!

Po stupięćdziesięciu latach niewoli, podczas której wrogowie trzymali Polskę w swej mocy, Najukochańsza Ojczyzna nasza zmartwychwstała, a naród nasz, (...) jak jeden mąż stanął pod przewodnictwem Naczelnika Państwa, Józefa Piłsudskiego, do nowego życia, do ugruntowania swojej egzystencyi i do nowego rozwoju.(...)

Nadeszła chwila, kiedy trzeba wytrwałą pracą, silną organizacyą, jednością myśli i czynów, wejść na (...) drogę normalnego, silnego, politycznego i ekonomicznego rozwoju. Do tego celu trzeba uruchomić przemysł w Kraju, zakupić potrzebne maszyny i surowce, uruchomić rolnictwo, ustalić walutę i finanse Państwa. To udać się może tylko jeżeli Państwo Polskie rozporządzać będzie znacznymi zapasami dolarów.

W tej chwili Rząd Polski zwraca się do swoich rodaków na Wychodźctwie w Ameryce, aby rozkupiło z zapałem polską dolarową pożyczkę. (...) Polska gwarantuje  POLSKĄ POŻYCZKĘ DOLAROWĄ W ZŁOCIE całym swoim majątkiem. (...) Jest bezwarunkowo obowiązkiem każdego Polaka umieścić swój ruchomy kapitał w polskiej pożyczce dolarowej w złocie, gdyż przedstawia ona doskonałą lokatę, a równoczesne daje uczucie spełnionego obowiązku wobec Ojczyzny i przyczyni się do utrwalenia bytu Wolnej, Niepodległej, Pomyślnie Rozwijającej się Ojczyzny.

Z myśli i powiedzeń Marszałka Piłsudskiego

"Hołdowałem od dzieciństwa dumnej zasadzie móc - to chcieć, lecz chcieć tak, by wszystkie części ciała były skupione w tej woli chcenia, by we wszystkich komórkach mózgu tkwił ten cel, by we wszystkich cząsteczkach krwi ta siła chcenia żyła i trwała"

Podziękowania

Instytut dziękuje Pani Bożennie Urbanowicz Gibride za przekazanie zbioru kaset VHS ze wspomnieniami Polaków prześladowanych przez hitlerowców w okresie II wojny światowej w obozach pracy, obozach koncentracyjnych, na przymusowych robotach, w więzieniach i aresztach. Zbiorowi towarzyszy kolekcja filmów dokumentalnych związana z tym tematem oraz książka Inge Auerbacher i Bożenny Urbanowicz Gilbride pt. "Children of Terror", będąca zbiorem wspomnień autorek z przerażającego dzieciństwa podczas wojny.

Kolekcja kaset VHS jest obecnie katalogowana i będzie udostępniona w najbliższym czasie. Dla młodych ludzi zainteresowanych II wojną światową, piszących prace naukowe z zakresu historii, opisana kolekcja stanowi interesujące źródło do prowadzenia badań tzw. oral history.

Quiz

Pytanie z poprzedniego biuletynu

Korpus Ochrony Pogranicza był specjalną formacją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych II Rzeczypospolitej. Podaj datę utworzenia KOP, średnią liczebność jednostki oraz wymień granice.

Prawidłowa odpowiedź: Korpus Ochrony Pogranicza został utworzony w 1924 r. Liczył średnio 25 000 żołnierzy, którzy ochraniali granicę II Rzeczypospolitej z Litwą, Łotwą i Związkiem Sowieckim.

Tym razem nie dostaliśmy żadnej prawidłowej odpowiedzi.

Nowe pytanie

Traktat pokojowy podpisany 18 marca 1921 r. w Rydze pomiędzy Rzeczypospolitą, a Rosją i Ukrainą Sowiecką zakończył wojnę polsko-sowiecką. W celu wykonania postanowień traktatu powołano pięć komisji. Proszę wymienić ich nazwy.

Uwaga: Przy nadsyłaniu odpowiedzi prosimy podawać adres korespondencyjny, aby można było wysłać nagrodę. Spośród otrzymanych prawidłowych odpowiedzi rozlosujemy jedną nagrodę.

Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce jest niezależną placówką o profilu historycznym, jednym z największych polskich i polonijnych archiwów poza granicami kraju, posiadającym zbiory dokumentów, zdjęć, obrazów, medali i innych pamiątek, a także bibliotekę. Aby uzyskać więcej informacji odwiedź nasza stronę www.pilsudski.org.

Poprzednie numery Biuletynu dostępne są na stronie Instytutu, gdzie można również zamówić subskrypcję. Jeśli chcesz włączyć się do prac Instytutu, zostań jego członkiem albo wolontariuszem . Instytut utrzymuje się z donacji i darowizn, jesteśmy wdzięczni za każdą pomoc.

Apelujemy o przekazywanie do Instytutu Piłsudskiego pamiątek rodzinnych, korespondencji i innego rodzaju zbiorów archiwalnych. Instytut potrzebuje także wolontariuszy do pomocy w działalności, opracowywaniu zbiorów, digitalizacji, kwerendach itp.

Instytut Józefa Piłsudskiego otwarty jest codziennie od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 17:00.

Pilsudski Institute of America
180 Second Avenue
New York, New York 10003